@article{9a61969c-88b3-4db4-a0f1-ba69a077633b,
author = {Maciej Jabłoński},
title = {Edukacja obywatelska. Krytyczna analiza statutów Warsztatów Terapii Zajęciowej},
journal = {Niepełnosprawność},
volume = {2018},
number = {Nr 32 (2018)},
year = {2018},
issn = {2080-9476},
pages = {276-292},keywords = {niepełnosprawność intelektualna; warsztaty terapii zajęciowej / civic education; intellectual disability; occupational therapy workshops; edukacja obywatelska},
abstract = {Rozumienie przez osoby z niepełnosprawnością roli obywatela/obywatelki w demokratycznym państwie to współcześnie zagadnienie szczególnie ważne, chociażby w kontekście takich kategorii jak samostanowienie czy niezależne życie, o których mowa w Konwencji Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Z edukacyjnego punktu widzenia szczególnie istotny jest zatem kształt formalnej edukacji obywatelskiej ujętej między innymi w Perspektywie Uczenia się przez całe życie. Jej doniosłość wynika z kilku czynników: po pierwsze – edukacja formalna ma ogromną moc reprodukcyjną (co nie wyklucza jednak jej potencjału emancypacyjnego [Szkudlarek 2003: 366]. Po drugie – jest planowana, po trzecie kontrolowana przez państwo [Kopińska 2017a]. Jak zauważa to Bogusław Śliwerski [2013], że może to oznaczać, że określony kształt edukacji, a w konsekwencji wizerunek obywatela i obywatelki, jest arbitralnie centralistycznie narzucany. Z drugiej strony innym (niepełnosprawnym) odmawia się obywatelskiej racji bytu lub negatywnie wartościuje. W tej sytuacji istotne jest stwarzanie przestrzeni dla alternatywnych interpretacji, jaką jest chociażby idea self-adwokatury. Pojawienie się alternatyw zwiększa szanse na wychodzenie poza kręgi reprodukcji. Istotne jest to zwłaszcza dla tych obszarów/zjawisk życia społeczno-politycznego, które są obarczone dysfunkcjami w tym również dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną uczęszczających na Warsztaty Terapii Zajęciowej. Tylko czy owe alternatywy pojawiają się jako zapisy w formalnych dokumentach tychże instytucji?

	Civic education. Critical analysis of the statutes of the Occupational Therapy Workshops

	Disabled person’s understanding of a role of a citizen in a democratic country is a particularly significant issue these days, to mention only the context of such categories as self-determination or independent living, referred to in the Convention “The UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities”. From an educational point of view, the shape of formal civic education included in, among others, the Perspective of Lifelong Learning is of particular importance. Its importance stems from several factors: firstly, formal education has enormous reproductive power (which, however, does not exclude its emancipation potential [Szkudlarek 2003: 366]. Secondly, it is planned, and thirdly, controlled by the state [Kopiñska 2017a]. As Bogus³aw OEliwerski notes it may mean that a specific shape of education, and consequently the image of a citizen, is arbitrarily imposed centralistically. On the other hand , the others (the disabled) are denied a civic raison d’etre or negatively valued. In this situation it is important to create space for alternative interpretations, such as the idea of self-advocacy. The emergence of alternatives increases the chances of going beyond the circles of reproduction. This is particularly important for the areas / phenomena of socio-political life that are burdened with dysfunctions, including adults with intellectual disabilities attending the Occupational Therapy Workshops. The only question is: are the alternatives written down in the formal documents of these institutions?},
doi = {10.4467/25439561.NP.18.072.10472},
url = {https://ejournals.eu/czasopismo/niepelnosprawnosc/artykul/edukacja-obywatelska-krytyczna-analiza-statutow-warsztatow-terapii-zajeciowej}
}