TY - JOUR TI - Jak mierzyć przyjazność przestrzeni dla ruchu pieszego? AU - Jaczewska, Joanna TI - Jak mierzyć przyjazność przestrzeni dla ruchu pieszego? AB - How to measure urban space walkability? Walking as the elementary and most natural transport mode is often viewed as neglected. In the course of the 20th century it has lost its significance due to modernist visions and the dynamic development of motor vehicles. In the recent years we observe a change in the way walking is perceived and the resulting prioritizing of it as a transport system. As recent research studies make evident, pedestrians-oriented urban projects facilitate sustainable development of cities and prove to have a positive impact on the physical activity of the inhabitants and their overall health. That raises the question: how to evaluate the walkability of a specific space? Recently, a number of research studies have attempted to determine the degree of impact that particular factors exercise on human physical activity. The present article systematises recent concepts of walkability measurement on the basis of the relevant literature and, in particular, on the basis of two cross-sectional comparative papers that bring together the dispersed knowledge on the subject. The article considers the key measurement methods as well as their advantages and potential limitations. In the summary possible applications of research results and outlooks for research methods have been proposed. It is necessary to verify the methods used in the Polish local conditions. In order to secure more comparability of results the author claims a standardisation of indicators, as well as inclusion of internal factors that might influence the differentiation of walking behaviours. Finally, making use of big data is recommended.   Streszczenie: Chociaż transport pieszy jest najbardziej podstawowym i naturalnym środkiem przemieszczania się ludzi, to w XX w. stracił gwałtownie na znaczeniu w oczach projektantów za sprawą koncepcji modernistycznych i dynamicznego rozwoju motoryzacji. W ostatnich latach obserwuje się zmianę postrzegania ruchu pieszego i nadawanie mu priorytetowego charakteru. Jak dowodzą najnowsze badania, projektowanie zorientowane na wygodę pieszych wpływa pozytywnie nie tylko na zrównoważony rozwój miast, ale też na aktywność fizyczną mieszkańców oraz ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Jednak w jaki sposób ocenić, czy przestrzeń jest przyjazna dla ruchu pieszego? W ostatnich latach pojawiło się wiele badań nad tą problematyką, próbujących określić stopień wpływu poszczególnych czynników na aktywność fizyczną ludzi. Prezentowany artykuł jest systematyzacją aktualnych koncepcji mierzenia przyjazności przestrzeni dla ruchu pieszego na podstawie literatury przedmiotu, w szczególności dwóch przekrojowych studiów porównawczych podsumowujących stan wiedzy na ten temat. W artykule omówiono kluczowe metody pomiaru, ich zalety, jak też potencjalne ograniczenia. W podsumowaniu przedstawiono możliwe aplikacje wyników badań oraz przedstawiono kierunki rozwoju metod badawczych. Konieczna jest weryfikacja stosowanych metod w warunkach polskich, uwzględniająca lokalne uwarunkowania. W celu zapewnienia porównywalności wyników postuluje się standaryzację wskaźników, uwzględnianie czynników wewnętrznych, mogących wpływać na zróżnicowanie poziomu aktywności fizycznej, jak też wykorzystanie do jej mierzenia dużych zbiorów danych (Big Data). VL - 2019 IS - 22 (4) PY - 2019 SN - 1426-5915 C1 - 2543-859X SP - 25 EP - 33 DO - 10.4467/2543859XPKG.19.020.11541 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/pkgkptg/artykul/jak-mierzyc-przyjaznosc-przestrzeni-dla-ruchu-pieszego KW - jakość życia w mieście KW - przyjazność dla ruchu pieszego KW - ruch pieszy KW - transport zrównoważony