%0 Journal Article %T Emigracja sezonowa do Niemiec z powiatu wieluńskiego w okresie międzywojennym (1918–1939) %A Michalski, Michał %J Przegląd Archiwalno-Historyczny %V 2020 %R 10.4467/2391-890XPAH.20.003.14637 %N Tom VII %P 45-80 %K II Rzeczypospolita, Niemcy, powiat wieluński, emigracja sezonowa, emigracja zarobkowa %@ 2391-890X %D 2020 %U https://ejournals.eu/czasopismo/przeglad-archiwalno-historyczny/artykul/emigracja-sezonowa-do-niemiec-z-powiatu-wielunskiego-w-okresie-miedzywojennym-1918-1939 %X Emigracja sezonowa do Niemiec była charakterystycznym zjawiskiem dla powiatu wieluńskiego od 1890 r., skąd corocznie przez cały okres międzywojenny mniejsza lub większa liczba mieszkańców wyjeżdżała (legalnie i nielegalnie) do pracy, kierując się głównie do rolnictwa. Stąd też pochodziła największa grupa w skali powiatowej w Polsce, sięgając rekordowej liczby około 48 tysięcy osób (1926), która wyjechała za Prosnę; przy czym najwięcej chętnych było w 1931 r., gdy taką deklarację złożyło aż 62 tysiące osób. Możliwość wyjazdów do pracy w największym stopniu zależała od polityki niemieckiej, która z wyjątkami (szczególnie wielki kryzys gospodarczy) z chęcią widziała polskich robotników przekraczających granicę w sposób legalny i nielegalny. Także strona niemiecka decydowała o ilości legalnie wyjeżdżających, która zawsze była mniejsza niż liczba chętnych. Ten pęd do pracy u zachodniego sąsiada wynikał z trudnej sytuacji gospodarczej w Polsce, a zwłaszcza w rolnictwie, przekładając się bezpośrednio na rolniczy powiat wieluński. Tym samym emigracja sezonowa była najszybszym i najskuteczniejszym sposobem zatrudnienia bezrobotnych i łagodzenia napięć społecznych na tym terenie.