@article{9663daa8-98f0-4c1e-9819-8a5a208b4e3c, author = {Alicja Kicińska, Katarzyna Turek}, title = {Wyznaczanie tła geochemicznego dla pierwiastków występujących w glebach oraz jego zastosowanie w ocenie zanieczyszczenia gleb, na przykładzie Beskidu Sądeckiego}, journal = {Geoinformatica Polonica}, volume = {2017}, number = {Vol. 16 (2017)}, year = {2017}, issn = {1642-2511}, pages = {87-99},keywords = {tło geochemiczne; gleby; antropopresja; ocena zanieczyszczenia}, abstract = {W pracy scharakteryzowano problematykę związaną z wyznaczaniem tła geochemicznego. Trzy wybrane metody: [Av±2ơ], [Me±2MAD] oraz Tukey Box plot zostały zastosowane do wyznaczenia tła geochemicznego gleb pochodzących z obszaru Beskidu Sądeckiego, dla następujących pierwiastków: Mg, Ca, Mn, Pb, Cd and As, dla 2 zbiorów danych, różniących się stopniem antropopresji oraz powierzchnią obszaru opróbowania. Najbardziej odpowiednie do wyznaczania tła geochemicznego dla dużych obszarów wydają się wyniki uzyskane na podstawie zbioru próbek pobranych ze stabilnego ekosystemu leśnego, który miał charakter regionalny. W pracy potwierdzono, że w żadnym wypadku nie należy stosować metody [Av±2ơ] do danych charakteryzujących się skośnym rozkładem oraz dużym stopniem zanieczyszczenia. Przeanalizowanie wielu zestawów danych i wybranych metod, pozwala także wnioskować, że dobór jednej uniwersalnej metody do wyznaczenia zakresu tła jest niemożliwy. Przy doborze metody (pośredniej, bezpośredniej czy zintegrowanej) powinno się uwzględniać np. stopień zanieczyszczenia badanego obszaru, zmienność zawartości badanego składnika i jego charakterystykę geochemiczną oraz rozkład danych. Metoda wykorzystująca wykres pudełkowy (Box plot), prowadzi do eliminacji mniejszej liczby wartości odstających i zazwyczaj przy jej użyciu otrzymywany jest szerszy zakres tła. To właśnie ta metoda powinna być stosowana przede wszystkim do obszarów charakteryzujących się niewielkim zanieczyszczeniem oraz znacznym zróżnicowaniem zawartości pierwiastków.  }, doi = {10.4467/21995923GP.17.007.7194}, url = {https://ejournals.eu/czasopismo/geoinformatica-polonica/artykul/establishing-geochemical-background-of-elements-present-in-soil-and-its-application-in-the-evaluation-of-soil-pollution-based-on-data-collected-in-the-beskid-sadecki-region} }