TY - JOUR TI - Śmiertelne powikłania nielegalnego spędzenia płodu w latach 1920-1939 w materiale archiwalnym Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie = Fatal complications of illegal abortions performed in 1920–1939 based on the archival material of the Department of Forensic Medicine in Krakow =  AU - Hapkiewicz, Kamil AU - Kanclerz, Gabriela AU - Konopka, Tomasz AU - Koziołek, Wojciech AU - Szczepaniak, Patrycja AU - Szypuła, Gabriela TI - Śmiertelne powikłania nielegalnego spędzenia płodu w latach 1920-1939 w materiale archiwalnym Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie = Fatal complications of illegal abortions performed in 1920–1939 based on the archival material of the Department of Forensic Medicine in Krakow =  AB - Cel pracy: Analiza metod wykonywania nielegalnych aborcji oraz przyczyn śmierci kobiet, które poddały się zabiegowi w okresie międzywojennym. Materiał i metody: Badania przeprowadzono na podstawie protokołów sekcyjnych z lat 1920–1939 archiwizowanych  w Katedrze Medycyny Sądowej na Uniwersytecie Jagiellońskim Collegium Medicum w Krakowie. Zgłębiono przypadki śmierci kobiet w ciąży lub w okresie okołoporodowym. Wykluczone zostały przypadki aborcji wykonanej legalnie ze względów medycznych. Wyniki: W omawianym okresie stwierdzono 101 przypadków nielegalnych aborcji – 21 wykonanych było przez akuszerkę, a trzy przez wykwalifikowany personel medyczny. Użycie cewnika lub drutu odnotowano w 19 przypadkach, wstrzyknięcie substancji poronnej lub ostrzyknięcie płodu w ośmiu. Urazy bądź perforacja ściany pochwy lub macicy – odpowiednio 27 i 10 przypadków, były najczęściej stwierdzonymi zmianami świadczącymi o spędzeniu płodu. Wnioski: W większości przypadków (71) śmierć nastąpiła na skutek zapalenia otrzewnej lub sepsy, których źródłem zakażenia były narządy płciowe. VL - 2021 IS - Vol. 71 (1-2) PY - 2021 SN - 0324-8267 C1 - 1689-1716 SP - 47 EP - 58 DO - 10.5114/amsik.2021.106362 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/amsik/artykul/smiertelne-powiklania-nielegalnego-spedzenia-plodu-w-latach-1920-1939-w-materiale-archiwalnym-zakladu-medycyny-sadowej-w-krakowie-fatal-complications-of-illegal-abortions-performed-in-1920-1939-based-on-the-archival-material-of-the-department-of-forensic- KW - historia medycyny sądowej KW - nielegalne aborcje KW - dwudziestolecie międzywojenne