%0 Journal Article
%T Śmiertelne powikłania nielegalnego spędzenia płodu w latach 1920-1939 w materiale archiwalnym Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie = Fatal complications of illegal abortions performed in 1920–1939 based on the archival material of the Department of Forensic Medicine in Krakow = 
%A Hapkiewicz, Kamil
%A Kanclerz, Gabriela
%A Konopka, Tomasz
%A Koziołek, Wojciech
%A Szczepaniak, Patrycja
%A Szypuła, Gabriela
%J Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii
%V 2021
%R 10.5114/amsik.2021.106362
%N Vol. 71 (1-2)
%P 47-58
%K historia medycyny sądowej, nielegalne aborcje, dwudziestolecie międzywojenne
%@ 0324-8267
%D 2021
%U https://ejournals.eu/czasopismo/amsik/artykul/smiertelne-powiklania-nielegalnego-spedzenia-plodu-w-latach-1920-1939-w-materiale-archiwalnym-zakladu-medycyny-sadowej-w-krakowie-fatal-complications-of-illegal-abortions-performed-in-1920-1939-based-on-the-archival-material-of-the-department-of-forensic-
%X Cel pracy: Analiza metod wykonywania nielegalnych aborcji oraz przyczyn śmierci kobiet, które poddały się zabiegowi w okresie międzywojennym.
Materiał i metody: Badania przeprowadzono na podstawie protokołów sekcyjnych z lat 1920–1939 archiwizowanych  w Katedrze Medycyny Sądowej na Uniwersytecie Jagiellońskim Collegium Medicum w Krakowie. Zgłębiono przypadki śmierci kobiet w ciąży lub w okresie okołoporodowym. Wykluczone zostały przypadki aborcji wykonanej legalnie ze względów medycznych.
Wyniki: W omawianym okresie stwierdzono 101 przypadków nielegalnych aborcji – 21 wykonanych było przez akuszerkę, a trzy przez wykwalifikowany personel medyczny. Użycie cewnika lub drutu odnotowano w 19 przypadkach, wstrzyknięcie substancji poronnej lub ostrzyknięcie płodu w ośmiu. Urazy bądź perforacja ściany pochwy lub macicy – odpowiednio 27 i 10 przypadków, były najczęściej stwierdzonymi zmianami świadczącymi o spędzeniu płodu.
Wnioski: W większości przypadków (71) śmierć nastąpiła na skutek zapalenia otrzewnej lub sepsy, których źródłem zakażenia były narządy płciowe.