TY - JOUR TI - Heroizm w Gułagu AU - Raźny, Anna TI - Heroizm w Gułagu AB - Dla podjętego tematu istotne jest znaczenie występujących w tytule pojęć. Heroizm wyraża aksjologiczny i metafizyczny wymiar poświęcenia człowieka w imię wartości fundamentalnych dla sensu i celu jego istnienia. To właśnie pojęcie podpowiada antropologiczno--filozoficzne kryteria interpretacji literatury stanowiącej świadectwo życia w łagrze. Gułag wnosi natomiast do tak określonej interpretacji perspektywę historyczno-ideologiczną. Prezentując postawy heroiczne w Gułagu, literatura łagrowa potwierdza określone przez Maxa Schelera znaczenie heroizmu jako postawy moralnej i zarazem egzystencjalnej. Wyrasta ona z pozycji przekraczania własnego ja w ofiarnym akcie poświęcenia w imię wybranych wysokich wartości duchowych, moralnych, kulturowych. W ofiarnym akcie ja ludzkiego (aż do ofiary własnego życia) ujawnia się metafizyczna istota wartości, dla której jest on dokonywany. Ujawnia się także perspektywa metafizycznej nadziei na inne – prawdziwe – życie, nade wszystko po śmierci. Heroizm w Gułagu stanowił nie tylko zaprzeczenie rozpaczy  nicości, ale również świadectwo poświęcenia dla wartości przewyższającej system obozowy i ideologię komunizmu. Poświęcenie to oznaczało zgodę na cierpienie i śmierć w imię wybranej wartości. Literatura łagrowa podaje przykłady heroicznych postaw zajmowanych w imię religii, drugiego człowieka, wolności, rodziny, sztuki. Najbardziej reprezentatywne pod tym względem są utwory A. Sołżenicyna, W. Szałamowa, E. Giznburg, W. Bukowskiego. One też są przywoływane w niniejszej pracy. VL - 2018 IS - Tom XIV PY - 2018 SN - 2451-4985 C1 - 2543-9561 SP - 169 EP - 190 DO - 10.4467/25439561KSR.18.008.9366 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/heroizm-w-gulagu KW - heroizm KW - cierpienie KW - śmierć KW - wartości KW - Gułag