%0 Journal Article
%T Смирительная рубашка для гениев Сергея Арно или вопрос o литературном кризисе
%A Brążkiewicz, Bartłomiej
%J Kultura Słowian
%V 2017
%R 10.4467/25439561KSR.17.018.7888
%N Tom XIII
%P 235-244
%K literatura rosyjska, Siergiej Arno, choroba psychiczna, nadużycia psychiatrii
%@ 2451-4985
%D 2018
%U https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/smiritelnaia-rubashka-dlia-geniev-sergeia-arno-ili-vopros-o-literaturnom-krizise
%X Siergiej Arno, współczesny rosyjski prozaik, realizując aktualny wariant tekstu petersburskiego, literacką wizję miasta przedstawia jako istotną przyczynę pojawiania się chorób psychicznych. W powieści Смирительная рубашка для гениев Arno zawarł nie tylko liczne rozważania na temat kryzysu panującego zarówno w obszarze literatury rosyjskiej, jak i światowej, lecz również uwypuklił szereg kontrowersji związanych z postrzeganiem szaleństwa z jednej strony, a literackiego geniuszu z drugiej. Powieść, która programowo realizuje założenia fikcji literackiej, poprzez zastosowanie odpowiednich technik nabywa cech utworu odwzorowującego świat rzeczywisty, skłaniając czytelnika do podjęcia refleksji nad zjawiskami zachodzącymi obecnie w obszarze literatury pięknej. We właściwy swemu pisarskiemu stylowi sposób, autor skupia się na problemie kultury masowej oraz na kwestiach globalizacji kulturowej, które w powieści jawią się jako fundament dziwacznej koncepcji tworzenia literatury całkowicie uzależnionej od wpływu czynników ekonomicznych. Uzupełnieniem tych osobliwości są nakreślone w powieści zastanawiające metody diagnozowania i leczenia chorób psychicznych. Jak widać, istotną komponentą fabuły utworu są odniesienia do psychiatrii, której cechą charakterystyczną w rosyjskich warunkach jest jej podporządkowanie władzom. Według Arno, niewyszukany poziom najnowszych publikacji wydaje się mieć związek z realizacją rządowego programu zmierzającego do podporządkowania wszystkich obszarów działań artystycznych wymaganiom gospodarki wolnorynkowej. W ramach tego przedsięwzięcia, w szpitalach psychiatrycznych pisarzy leczy się z ich skłonności do tworzenia ambitnych utworów, w zamian oferując przyuczenie do wykonywania społecznie i ekonomicznie użytecznych profesji. Tym samym można odnieść wrażenie, że we współczesnej Rosji nie ma miejsca dla wybitnych dzieł literackich oraz że na druk zasługują jedynie gwarantujące wydawcom komercyjny sukces bestsellery produkowane przez „twórcze spółdzielnie”. W swej powieści Arno dowodzi ponadto, że współczesna literatura niekoniecznie musi mieć postmodernistyczne oblicze.