TY - JOUR
TI - Wypływy wód podziemnych w dnach mis jeziornych na przykładzie Jeziora Raduńskiego Górnego (Pojezierze Kaszubskie)
AU - Cieśliński, Roman
AU - Piekarz, Jacek
TI - Wypływy wód podziemnych w dnach mis jeziornych na przykładzie Jeziora Raduńskiego Górnego (Pojezierze Kaszubskie)
AB - Celem głównym opracowania było odnalezienie i opisanie wypływów wód podziemnych w misie wybranego jeziora. Prace miały charakter pilotażowy; obejmowały tylko małą część analizowanej misy jeziornej. Celem dodatkowym było zmierzenie wydajności źródeł zlokalizowanych na dnie misy jeziornej oraz określenie właściwości fizycznych analizowanej wody ( temperatura, przewodność właściwa ). Zakres czasowy badań objął okres od stycznia 2011 r. do września 2012 r., a przestrzenny – obszar Jeziora Raduńskiego Górnego zlokalizowanego na Pojezierzu Kaszubskim. Metody obejmowały prace terenowe oraz przegląd materiałów archiwalnych. W trakcie badań terenowych odnaleziono w misie Jeziora Raduńskiego Górnego cztery wypływy wód podziemnych. Ich łączna wydajność wyniosła 4,6 dm3·s-1 i wahała się od 0,5 do 2,5 dm3·s-1 w zależności od punktu pomiarowego. Dodatkowo odnaleziono 15 wypływów wokół misy jeziora, których wydajność wyniosła 13,8 dm3·s-1. W przypadku wypływów podjeziornych – gdyby ich wydajność była stała, dałoby to w skali roku dopływ na poziomie około 145 000 m3, czyli Jezioro Raduńskie Górne otrzymywałoby ok. 0,15% dopływu z tego źródła zasilania. Jednakże dopływ ten jest prawdopodobnie zmienny sezonowo, przez co należy przyjąć, że w skali roku daje wartość na poziomie około 75 000 m3, co odpowiada udziałowi rzędu 0,08%. Należy założyć, że ze względu na przebadanie tylko ok. 0,5% powierzchni jeziora rzeczywista liczba takich źródeł jest wielokrotnie większa niż określona w trakcie badania. Potwierdzeniem tego faktu mogą być obliczenia bilansu wodnego wykonane dla jeziora, gdzie szacuje się, że dopływ do Jeziora Raduńskiego Górnego drogą podziemną wynosi 97 mln m3 rocznie. W przypadku zsumowania wydajności wypływów podjeziornych i tych zlokalizowanych wokół misy jeziora otrzymamy z kolei wynik na poziomie 18,4 dm3·s-1, co w skali roku daje wartość około 580 263 m3. Oczywiście i w tym przypadku jest ona zawyżona, gdyż część z wypływów pojawia się sezonowo, a wydajność jest zmienna w czasie.
VL - 2017
IS - Zeszyt 148
PY - 2017
SN - 1644-3586
C1 - 2083-3113
SP - 55
EP - 79
DO - 10.4467/20833113PG.17.003.6271
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/prace-geograficzne/artykul/wyplywy-wod-podziemnych-w-dnach-mis-jeziornych-na-przykladzie-jeziora-radunskiego-gornego-pojezierze-kaszubskie
KW - wypływy wód podziemnych
KW - jezioro
KW - bilans wodny
KW - zlewnia
KW - źródło podjeziorne