@article{74c0ad20-6d1d-4862-a082-8fdb99532942, author = {Marcin Wołk}, title = {„Ukrywałem przez jakiś czas Żyda”. Stanisław Lem jako pisarz polsko-żydowski}, journal = {Konteksty Kultury}, volume = {2022}, number = {Tom 19 zeszyt 3}, year = {2022}, issn = {2083-7658}, pages = {353-373},keywords = {Stanisław Lem; literatura polsko-żydowska; kryptonimia; psychoanaliza}, abstract = {W artykule, idącym tropem badań Agnieszki Gajewskiej, rozważana jest przynależność twórczości Stanisława Lema do literatury polsko-żydowskiej, rozumianej jako literacki zapis doświadczenia żydowskiego utrwalony w języku polskim. Autor artykułu analizuje korespondencję Lema z Michaelem Kandlem oraz wczesną prozę pisarza, w której na różne sposoby mierzył się on z doświadczeniem Zagłady, za każdym razem kamuflując autobiograficzny charakter opisanych przeżyć. Ich symbolizacja w prozie Lema bardzo przypomina kategorie inkorporacji i krypty, kluczowe dla psychoanalizy Nicolasa Abrahama i Márii Török. W świetle tej koncepcji można w odniesieniu do pisarstwa Lema mówić o kryptonimowaniu żydowskiego pochodzenia autora i jego holokaustowych doświadczeń, a zarazem o tendencji do ich zastępczego ujawniania. Połączenie widocznego lęku przed odsłonięciem się wobec polskiej publiczności z mniej lub bardziej zaszyfrowanymi nawiązaniami do przeżyć Zagłady i do doświadczeń antysemityzmu sprawia, że twórczość Lema w wyjątkowy sposób dokumentuje sytuację wielu Żydów mieszkających w powojennej Polsce i ich stosunek do odziedziczonej tożsamości.}, doi = {10.4467/23531991KK.22.027.16541}, url = {https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/ukrywalem-przez-jakis-czas-zyda-stanislaw-lem-jako-pisarz-polsko-zydowski} }