TY - JOUR
TI - Tożsamość w Europie Środkowej
AU - Masłowski, Michał
TI - Tożsamość w Europie Środkowej
AB - Terminy Europy Środkowej, Europy Środkowo-Wschodniej (w opozycji do Mitteleuropa Friedricha Naumana), jak też Europy Pośredniej (médiane), zastąpiły po upadku komunizmu używany na świecie od wojny termin Europy Wschodniej. Metafory Czesława Miłosza, Milana Kundery i Fernanda Braudela dały impuls do poważnych prac historycznych Oskara Haleckiego, Jerzego Kłoczowskiego, Piotra Wandycza oraz Istvána Bibó i Jenő Szűcsa, jak też Timothy’ego Snydera, które ukazały w perspektywie „długiego trwania” jedność strukturalną i tożsamościową narodów „pomiędzy Niemcami i Rosją”, trzech królestw historycznych Czech, Węgier i Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Oryginalny typ tożsamości regionu skrystalizował się w XIX wieku pod wpływem filozofii Herdera i poezji romantycznej, poprzez figurę „poety narodowego” oraz typ „narodu kulturowego”, odrębny od „państw narodowych” pozostających pod wpływem paradygmatu Oświecenia. „Kanony kultury” narodowej i typ tożsamości „paradygmatycznej” tych krajów związany był ze wzorami kulturowymi. Typ tożsamości pozycyjnej („syntagmatycznej”) dominował natomiast w mieszczańskich krajach Zachodu. Przemiany krajów po upadku komunizmu, liberalizacji ustrojowej i pluralizacji opinii oraz braku jasnego dyskursu tożsamościowego Zachodu ewoluowały częściowo w stronę polityki historycznej – afirmacji tożsamości „paradygmatycznej”, niekoniecznie zaadaptowanej do warunków nowoczesności.
VL - 2019
IS - Tom 16 zeszyt 2
PY - 2019
SN - 2083-7658
C1 - 2353-1991
SP - 166
EP - 180
DO - 10.4467/23531991KK.19.019.11245
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/tozsamosc-w-europie-srodkowej
KW - Europa Środkowa
KW - Europa Środkowo-Wschodnia
KW - Europa Pośrednia (médiane)
KW - kanon kultury
KW - tożsamość
KW - cywilizacja
KW - poeta narodowy
KW - naród kulturowy
KW - inteligencja
KW - esencjalizm
KW - procesualność
KW - uniwersalność
KW - Czechy
KW - Węgry
KW - Polska