%0 Journal Article %T Wielka wojna w „Dzienniku” Aleksandry Czechówny (część II: 2 stycznia – 26 grudnia 1915 r.) %A Lesiak-Przybył, Bożena %J Krakowski Rocznik Archiwalny %V 2015 %R 10.4467/12332135KRA.15.007.15908 %N XXI %P 133-163 %K I wojna światowa, Kraków, dziennik, codzienność, Aleksandra Czechówna %@ 1233-2135 %D 2022 %U https://ejournals.eu/czasopismo/krakowski-rocznik-archiwalny/artykul/wielka-wojna-w-dzienniku-aleksandry-czechowny-czesc-ii-2-stycznia-26-grudnia-1915-r %X Aleksandra Czechówna (1839–1923) była córką Tomasza Czecha i Aleksandry z Zielińskich. Jej „Dziennik z całego życia...” pisany przez ponad 60 lat (1856–1923), przechowywany jest w Archiwum Narodowym w Krakowie, pod sygn. 29/1582/1–29/1582/44 (dawne sygn. IT 428/1–428/44). Stanowi znakomite źródło obrazujące życie kulturalne, towarzyskie i obyczajowe miasta Krakowa w II połowie XIX wieku oraz w pierwszym dwudziestoleciu XX w.Zamieszczony tu tekst pochodzi z dwóch tomów „Dziennika”: tomu 39, sygn. 29/1582/39 (dawna sygn. IT 428/39) oraz tomu 40, sygn. 29/1582/40 (dawna sygn. IT 428/40). Stanowi kontynuację zapisów dotyczących wybuchu I wojny światowej i pierwszego roku walk, i opisuje drugi rok toczących się działań wojennych (zob. „Krakowski Rocznik Archiwalny” 2014, t. 20, s. 111–132).Prezentowany tekst spisany został przez kobietę inteligentną, wnikliwie obserwującą tak ważne dla Polaków wydarzenia. Autorka korzystała głównie z doniesień prasowych i urzędowych obwieszczeń, ale posiłkowała się także relacjami osób. Była w miarę dobrze i na bieżąco poinformowana o rozwoju wydarzeń rozgrywających się na froncie wschodnim, zwłaszcza w Krakowie i jego najbliższej okolicy, ale i w Europie. Lektura pamiętnika przybliża ponadto czytelnikowi realia ówczesnego życia codziennego, pełnego trosk i niepewności. Nierzadko pojawiają się informacje o pogarszającym się stanie kraju i coraz większych problemach z aprowizacją. Daje też obraz nastrojów panujących wśród mieszkańców Krakowa.