%0 Journal Article
%T Słowo i prawda w powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu
%A Kudyba, Wojciech
%J Konteksty Kultury
%V 2015
%R 10.4467/23531991KK.15.015.3711
%N Tom 12, Numer 2
%P 241-250
%K Wiesław Myśliwski, Kamień na kamieniu, antropologia słowa, oralność, mit
%@ 2083-7658
%D 2015
%U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/slowo-i-prawda-w-powiesci-wieslawa-mysliwskiego-kamien-na-kamieniu
%X Ukryta w powieści Kamień na kamieniu filozofia słowa i prawdy stanowi nawiązanie do zasad kultury oralnej. Autor świadomie, ustami swych bohaterów wygłasza swoisty, rozpisany na wiele epizodów wykład o słowie i prawdzie – traktat, którego myślowe korzenie tkwią w ludowym, przedpiśmiennym sposobie rozumienia rzeczywistości. Znajomość znaczenia słów jest w oralnym świecie Myśliwskiego równoznaczna ze znajomością zasad bytowania wśród ludzi. Gawędzenie jest w ujęciu Myśliwskiego rodzajem duchowej podróży ku najbardziej pierwotnym przeżyciom egzystencjalnym. Podstawową funkcją słowa staje się odsłonięcie egzystencjalnej zgryzoty. Mówienie okazuje się wehikułem wydobywającym z wnętrza ludzi to, co rzeczywiście ich łączy. Dopiero wydobyta na jaw zgryzota usuwa przeszkody oddzielające uczestników rozmowy, odsłania ich najgłębszą tożsamość i ich wspólny ludzki los. Rozumienie jest dla narratora powieści rodzajem ostatecznego egzystencjalnego otwarcia na drugiego, jest współ-doświadczaniem innego. Bohater powieści Myśliwskiego wartościuje mit o sobie samym zgodnie z normami kultury oralnej. Płaska realność faktów wydaje mu się mniej cenna od informacji związanych ze sferą aksjologii i egzystencji. Przesłanie mitu stanowi dla niego prawdę o wiele ważniejszą niż prawda zdarzeń.