%0 Journal Article %T Aksjologiczna nieprzejrzystość. O silnych wartościowaniach w dziennikach pisarzy %A Piłat, Robert %J Konteksty Kultury %V 2021 %R 10.4467/23531991KK.21.003.13533 %N Tom 18 zeszyt 1 %P 32-46 %K samowiedza, dziennik, autobiografia, aksjologia %@ 2083-7658 %D 2021 %U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/aksjologiczna-nieprzejrzystosc-o-silnych-wartosciowaniach-w-dziennikach-pisarzy %X Rozważam pytanie, czy dzienniki pisarzy ujawniają silne wartościowania w sensie zaproponowanym przez Charlesa Taylora. Wartościowania te są, według tego filozofa, najlepszymi aksjologicznymi wyjaśnieniami własnych preferencji działania, jakie dana osoba potrafi sformułować i przedstawić jako racje swoich preferencji. Ta aksjologiczna świadomość jest nietrywialnym wewnętrznym wyborem spośród wielu możliwych wyjaśnień – samointerpretacją nakierowaną na odsłonięcie źródła dobroci tych wartości, które dana osoba uznaje. Poszukuję śladów tej świadomości w wybranych dziennikach pisarzy. Moje wnioski są sceptyczne. Dzienniki poddają wprawdzie tropy kierujące ku silnie wartościowanym dobrom, lecz tropy te okazują się zbyt chaotyczne i niezdecydowane. Trzeba przyznać rację Davidowi Parkerowi, który poszukiwał fundamentalnej aksjologicznej świadomości raczej w autobiografiach. Tylko zdystansowana refleksja daje szansę na ujawnienie silnych wartościowań. Jest tak pomimo licznych aporii związanych z samowiedzą.