%0 Journal Article
%T Kultura masowa w Rosji i radziecki eksperyment antropologiczny
%A Suchanek, Lucjan
%J Kultura Słowian
%V 2016
%R 10.4467/25439561KSR.16.001.6454
%N Tom XII
%P 7-27
%K kultura masowa, kultura popularna, rosyjska kultura, społeczeństwo, Rosja
%@ 2451-4985
%D 2016
%U https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/kultura-masowa-w-rosji-i-radziecki-eksperyment-antropologiczny
%X Podejmując temat kultury masowej w Rosji, należy zwrócić uwagę na dwa problemy: kwestię terminologiczną (mass culture, popular culture, folk culture) oraz jej specyfikę w kontekście kultury zachodniej. Niektórzy badacze rosyjscy doszukują się początków kultury masowej w Rosji w XIX stuleciu (lata czterdzieste, pięćdziesiąte XIX w. lub reformy Aleksandra II). W tym czasie jednak ma miejsce jedynie pewne umasowienie kultury. Masowe społeczeństwo i masowa kultura pojawiają się w Rosji w epoce radzieckiej. Było to społeczeństwo typu mobilizacyjnego, które potrzebuje działań z zewnątrz nastawionych na jego przebudowę – tak dzieje się w społeczeństwach totalitarnych. Kultura masowa staje się wówczas jednym z głównych narzędzi kształtowania nowego człowieka, a jej orężem jest manipulacja. W literaturze eksponowano funkcje pozaestetyczne, zwłaszcza wychowawczą (dydaktyczną), w wyniku czego stawała się ona zaangażowaną. Funkcje kultury masowej spełniały powieść produkcyjna, powieść kołchozowa, literatura dla dzieci i młodzieży. Wszystkie rodzaje i typy sztuk (literatura, kino, teatr, sztuki plastyczne) głosiły moralność radziecką, nazywaną komunistyczną (коммунистическая мораль, ком- мунистическая нравственность). Prezentowały i propagowały radziecki styl życia (советский образ жизни), propagowały nową obrzędowość w wymiarze społecznym i rodzinnym.