%0 Journal Article
%T Polska A i Polska B. Rozkład przestrzenny i klasteryzacja umieralności  na wybrane nowotwory złośliwe w Polsce 
%A Czaderny, Krzysztof
%J Prace Geograficzne
%V 2018
%R 10.4467/20833113PG.18.007.8759
%N Zeszyt 154
%P 93-105
%K nowotwory złośliwe, skupienia przestrzenne, geografia zdrowia, Polska Wschodnia, rak żołądka
%@ 1644-3586
%D 2018
%U https://ejournals.eu/czasopismo/prace-geograficzne/artykul/polska-a-i-polska-b-rozklad-przestrzenny-i-klasteryzacja-umieralnosci-na-wybrane-nowotwory-zlosliwe-w-polsce
%X  W artykule zanalizowano zróżnicowanie geograficzne umieralności na wybrane nowotwory złośliwe w Polsce w okresie 2010–2014 oraz referencyjnie 1980–1984. Na przykładach omówiono trzy techniki klasteryzacji: lokalny współczynnik Morana, statystykę skanującą Kulldorffa oraz statystykę Stone’a. Środki skupień (zgrupowań) i rzędu standaryzowanej umieralności mężczyzn i kobiet na nowotwory w 10 lokalizacjach są położone poza makroregionem Polski Wschodniej. Położenie skupień przestrzennych w okresie 2010–2014 oraz 1980–1984 było odmienne, aczkolwiek w obu okresach standaryzowana umieralność na nowotwory złośliwe była niższa w Polsce Wschodniej. Na Pomorzu lub Kujawach położone są skupienia umieralności kobiet w okresie 2010–2014 na nowotwory złośliwe sutka, jajnika, szyjki macicy i pęcherza moczowego. Wysoka umieralność na nowotwory złośliwe ogółem w Polsce Północnej i zachodniej jest po części wynikiem częstszego użytkowania tytoniu przez osoby zamieszkałe w tych makroregionach i postaw prokreacyjnych. Ponadto brak jest podstaw do wnioskowania o wyższej umieralności na nowotwory złośliwe tarczycy w powiatach nadmorskich lub górskich, co można by przypuszczać na podstawie danych rejestrowych z innych krajów. Na podstawie testu Stone’a stwierdzono również niższą umieralność na nowotwory żołądka w Warszawie i w innych dużych aglomeracjach.