%0 Journal Article %T Martwa ręka Wielkiego Kryzysu. O maratonach tanecznych oraz spektaklach śmierci i przetrwania  %A Szmidt, Olga %J Konteksty Kultury %V 2022 %R 10.4467/23531991KK.22.018.16252 %N Tom 19 zeszyt 2 %P 222-243 %K Wielki Kryzys, narracje o kryzysie, Czyż nie dobija się koni?, literatura amerykańska, maratony taneczne %@ 2083-7658 %D 2022 %U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/martwa-reka-wielkiego-kryzysu-o-maratonach-tanecznych-oraz-spektaklach-smierci-i-przetrwania %X Tematem artykułu są złożone mechanizmy obserwowania i współudziału w szczególnych spektaklach rozrywki i okrucieństwa, jakimi były maratony taneczne okresu Wielkiego Kryzysu w Stanach Zjednoczonych. Analizie zostały poddane narracje literackie (zwłaszcza Czyż nie dobija się koni? Horace’a McCoya), poza refleksją literaturoznawczą jako istotny kontekst posłużyły zarówno prace z zakresu historii teatru i rozrywki, jak i historii ekonomii. Pogłębione przedstawienie okoliczności kryzysu gospodarczego pozwoliło na ukazanie dynamiki przemian konwencji literackich (m.in. opowieści o karierze w Hollywood) zarówno w ramach historycznoliterackiego procesu, jak i upadku amerykańskiej narracji o wyzwoleniu przez karierę filmową. Artykuł proponuje rozważenie kulturowych reprezentacji maratonu tanecznego jako sadystycznego spektaklu, w którym cierpienie innych staje się krótkoterminową rozrywką, umożliwianą przez wyraźny podział na uczestników i widzów, a także wizję konkursu jako trampoliny do sukcesu w przemyśle rozrywkowym. Prześledzenie rozpadu tej narracji oraz śmiercionośności tej obietnicy jest ważnym punktem dojścia eseju.