%0 Journal Article %T Archiwa w przestrzeni. Ludzie, miejsca, działania. Wprowadzenie do problematyki obecności archiwów w przestrzeni publicznej %A Jabłońska, Marlena %J Archeion %V 2019 %R 10.4467/26581264ARC.19.006.11815 %N 120 %P 136-148 %K publiczna przestrzeń archiwów, użytkownicy archiwów, archiwa cyfrowe, społeczne funkcje archiwów %@ 0066-6041 %D 2020 %U https://ejournals.eu/czasopismo/archeion/artykul/archiwa-w-przestrzeni-ludzie-miejsca-dzialania-wprowadzenie-do-problematyki-obecnosci-archiwow-w-przestrzeni-publicznej %X Celem artykułu jest wprowadzenie do rozważań nad współczesną obecnością polskich archiwów w przestrzeni publicznej ze szczególnym uwzględnieniem archiwów państwowych. Zwrócenie uwagi na ich otoczenie oraz wagę podejmowanych działań, ale także zaproszenie do dyskusji nad obszarami ich aktywności, wykorzystywanymi narzędziami oraz perspektywą zmian mentalnych i organizacyjnych. Obecność archiwów w przestrzeni publicznej jest bezsporna. Gwarantuje ją przede wszystkim ich fizyczność: gmach, ludzie, zasób. Są jednak obecne także w wymiarze wirtualnym. Jako archiwa cyfrowe, chmury danych binarnych, elektroniczne repozytoria zasobów cyfrowych. Wykorzystują wirtualną rzeczywistość, by komunikować się z grupami interesariuszy i by czerpać informacje o świecie i ludziach, swych realnych i potencjalnych użytkownikach. Opracowują elektroniczne pomoce archiwalne, by je udostępniać w świecie cyfrowym i tworzyć wielowymiarowy system informacji o archiwach i ich zasobie. I wreszcie, archiwa są obecne w sferze emocjonalnej. Jako archiwa pamięci, tezaurusy wspomnień, źródła tożsamości, samostanowienia i poczucia ciągłości trwania. To relacje, które ludzie budują i które odkrywają, badając archiwalia. Te trzy wymiary – fizyczny, wirtualny i emocjonalny – wzajemnie się krzyżują, dopełniają i współtworzą środowisko, w którym archiwa funkcjonują. Tworzą publiczną przestrzeń archiwów. Bardzo istotnym elementem tej przestrzeni jest otoczenie. Ludzie i instytucje, które wchodzą z archiwami w relacje, tworzą publiczność, kształtują opinię, recenzują działania. Otoczenie, które powinno mieć realny wpływ na funkcjonowanie archiwów, realizowane zadania i ich organizację oraz na które oddziałują archiwa, kształtując świadomość, wpływając na postawy, wywołując potrzeby. Obecność archiwów w przestrzeni publicznej widoczna jest poprzez działania i informowanie o nich, współpracę z innymi podmiotami, budowanie relacji z publicznością i umiejętne wykorzystanie współczesnych środków komunikowania, w tym także mediów.