@article{44186c3c-e829-42de-97d8-b20656c265c3,
author = {Larysa  Bondar, Marina Ponikarovskaya},
title = {Prezes Polskiej Akademii Umiejętności Kazimierz Nitsch a Petersburska Akademia Nauk (w świetle zbiorów archiwalnych)},
journal = {Krakowski Rocznik Archiwalny},
volume = {2015},
number = {XXI},
year = {2022},
issn = {1233-2135},
pages = {99-114},keywords = {Kazimierz Nitsch; związki akademickie rosyjsko-polskie; slawistyka; spuścizna archiwalna slawistów},
abstract = {Kontakty Kazimierza Nitscha (1874–1958) – krakowskiego lingwisty, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, członka i prezesa Polskiej Akademii Umiejętności – z Petersburską Akademią Nauk rozpoczęły się jeszcze przed wyborem polskiego naukowca do jej grona. Świadectwa tych kontaktów można odnaleźć w zbiorach Petersburskiej Filii Archiwum Rosyjskiej Akademii Nauk, Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie oraz Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. K. Nitsch, jeszcze jako docent prywatny Uniwersytetu Jagiellońskiego, z rekomendacji Jana Rozwadowskiego i Jana Baudouina de Courtenay został zaproszony do grona autorów wieloczęściowej Encyklopedii językoznawstwa słowiańskiego, wydawanej przez Rosyjską Akademię Nauk w celu napisania rozdziału na temat dialektologii polskiej. W związku z tym Nitsch podjął szereg wypraw dialektologicznych do Królestwa Polskiego, które były możliwe dzięki wsparciu organizacyjnemu Wydziału Języka Rosyjskiego i Literatury Petersburskiej Akademii Nauk, czego świadectwa zachowały się wśród dokumentów Wydziału. Wyprawy dialektologiczne to jeden z obszarów wcześniejszej współpracy K. Nitscha z Petersburską Akademią. Pozostałe obszary znajdują odzwierciedlenie w korespondencji prowadzonej przez K. Nitscha z Aleksiejem A. Szachmatowem (1864–1920), prezesem Wydziału Języka Rosyjskiego i Literatury oraz Borysem M. Lapunowem (1862–1943), rosyjskim slawistą, członkiem Rosyjskiej Akademii Nauk, który po śmierci A. A. Szachmatowa i E. F. Karskiego (1860–1931), drugiego wybitnego slawisty i organizatora nauki, został kluczową postacią łączącą rosyjski i europejski świat slawistyczny. W Petersburskiej Filii Archiwum Rosyjskiej Akademii Nauk zachowały się listy K. Nitscha do A. A. Szachmatowa z lat 1909–1914 i do B. M. Lapunowa z lat 1930–1936; w Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie znajdują się listy do K. Nitscha: A. A. Szachmatowa z lat 1908–1912 i B. M. Lapunowa z lat 1928–1938. Treść tej korespondencji ukazuje dwa podstawowe kierunki współpracy: współudział w wydawaniu polskich i radzieckich publikacji slawistycznych oraz organizację akademickich wymian książek. Ścisłe kontakty K. Nitscha z językoznawcami radzieckimi oraz jego wybitne osiągnięcia naukowe spowodowały, że Akademia Nauk ZSRR postanowiła przedstawić jego kandydaturę na swojego członka. Pierwszy wniosek złożył B. M. Lapunow jeszcze w 1933 r., jednak wybór odbył się znacznie później – w 1947 r., kiedy K. Nitsch zajmował już stanowisko prezesa Polskiej Akademii Umiejętności.},
doi = {10.4467/12332135KRA.15.005.15906},
url = {https://ejournals.eu/czasopismo/krakowski-rocznik-archiwalny/artykul/the-president-of-the-polish-academy-of-arts-and-sciences-kazimierz-nitsch-and-the-saint-petersburg-academy-of-sciences-according-to-archival-documents}
}