%0 Journal Article
%T On known and less known relations of Leonhard Euler with Poland
%A Sznajder, Roman
%J Studia Historiae Scientiarum
%V 2016
%R 10.4467/23921749SHS.16.005.6148
%N 15 (2016)
%P 75-110
%K Jowin Bystrzycki, complex numbers, Danzig Academic Gymnasium, Carl Gottlieb Ehler, Leonhard Euler, Königsberg bridge problem, Heinrich Kühn, King Stanisław August Poniatowski, Józef Rogaliński, Nathanael Matthaeus von Wolf
%@ 2451-3202
%D 2016
%U https://ejournals.eu/czasopismo/studia-historiae-scientiarum/artykul/on-known-and-less-known-relations-of-leonhard-euler-with-poland
%X 
	W tej pracy skupiamy się na kontaktach badawczych Leonharda Eulera z polskimi naukowcami jego epoki, głównie z Gdańska (wtedy Gedanum, Danzig). L. Euler był najbardziej płodnym matematykiem wszystkich czasów, najwybitniejszym matematykiem osiemnastego wieku i jednym z najlepszych w historii. Kompletne wydanie jego rękopisów nie zostało dotąd zakończone (Kleinert 2015; Kleinert, Mattmüller 2007).
	Kontakty Eulera z francuskimi, niemieckimi, rosyjskimi i szwajcarskimi naukowcami są powszechnie znane, a stosunki z Polską, wtedy jednym z największych krajów europejskich, są nadal zapomniane. Euler odwiedził Polskę tylko raz, w czerwcu 1766 roku, w drodze powrotnej z Berlina do Petersburga.
	Był goszczony przez dziesięć dni w Warszawie przez Stanisława II Augusta, ostatniego króla Polski. Wielu polskich naukowców przedstawiono Eulerowi, nie tylko z kręgów matematycznych, ale również astronomów i geografów. Korespondencja Eulera z gdańskimi naukowcami i urzędnikami, w tym Carlem L. Ehlerem, Heinrichem Kühnem i Natanaelem M. von Wolfem zaczęła się już w połowie lat 1730-tych. Wyróżniamy relacje L. Eulera z H. Kühnem, profesorem matematyki w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku i prawdopodobnie najlepszym polskim matematykiem tamtej epoki. To od H. Kühna Euler dowiedział się o problemie mostów królewieckich. Dlatego można argumentować, że początek teorii grafów i topologii płaszczyzny wywodzi się z Gdańska. Ponadto, H. Kühn był pierwszym matematykiem, który zaproponował interpretację geometryczną liczb zespolonych, bardzo cenioną przez Eulera.
	Ustalenia zawarte w niniejszym artykule są albo nieznane lub mało znane ogólnej społeczności matematyków.