@article{3d61fec8-86a1-45af-9443-ca8ca6fefe86, author = {Wojciech Jaworski}, title = {Centrale syjonistyczne w Krakowie (1919–1939)}, journal = {Krakowski Rocznik Archiwalny}, volume = {2017}, number = {XXIII}, year = {2021}, issn = {1233-2135}, pages = {135-157},keywords = {syjonizm; centrale syjonistyczne; Kraków; 1918–1939}, abstract = {Władze Organizacji Syjonistycznej Małopolski Zachodniej (od 1920 r. Organizacji Syjonistycznej Małopolski Zachodniej i Śląska) pełniły od 1919 r. rolę dzielnicowej centrali syjonistycznej w Krakowie. Obejmowała ona początkowo swym działaniem byłą Galicję Zachodnią po rzekę San na wschodzie. W 1920 r. obszar działania centrali powiększył się o część przyłączonego do Polski Śląska Cieszyńskiego, a w 1922 r. część Górnego Śląska. Początkowo skupiała ona wszystkie nurty żydowskiego ruchu narodowego z wyjątkiem partii robotniczej Poalej Syjon-Prawicy. Decydującą rolę w działalności centrali do 1936 r. odgrywał postępowy rabin Ozjasz Abraham Thon, choć od 1926 r. ulegała ona osłabieniu. W 1925 r. powstała samodzielna dzielnicowa struktura władzy ortodoksyjno-syjonistycznej partii Mizrachi, a w 1927 r. lewicowej Hitachduth, co dało początek odrębnym centralom. W 1926 r. ujawniła się w ramach Organizacji Syjonistycznej Małopolski Zachodniej i Śląska grupa syjonistów-rewizjonistów, która w 1931 r. przekształciła się w samodzielną partię z własną centralą dzielnicową. Wobec słabości obu partii lewicowych Hitachduth i Poalej Syjon-Prawicy w latach 1934–1936 nastąpiło ich połączenie.}, doi = {10.4467/12332135KRA.17.005.14659}, url = {https://ejournals.eu/czasopismo/krakowski-rocznik-archiwalny/artykul/centrale-syjonistyczne-w-krakowie-1919-1939} }