%0 Journal Article %T Skrawek Świętej Rusi w Europie powersalskiej. Ruś Podkarpacka: tradycja i wymiar geopolityczny %A Osadczy, Włodzimierz %J Kultura Słowian %V 2020 %R 10.4467/25439561KSR.20.011.13300 %N Tom XVI %P 223-237 %K Ruś Podkarpacka, Rusini, Republika Czechosłowacka, Węgry, Kościół unicki %@ 2451-4985 %D 2020 %U https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/skrawek-swietej-rusi-w-europie-powersalskiej-rus-podkarpacka-tradycja-i-wymiar-geopolityczny %X Ruś Podkarpacka była reliktem wschodniosłowiańskiego świata, który przetrwał w hermetycznych warunkach oddziaływania politycznej tradycji węgierskiej. Złączony z innymi ziemiami ruskimi tradycją religijną, językiem cerkiewnym, mową zbliżoną do języka ludowego innych regionów ruskich po drugiej stronie Karpat, w składzie Korony Polskiej, ten skrawek Rusi nie był złączony tradycją polityczną czy kulturową z innymi regionami ziem ruskich odwołujących się do wspólnej spuścizny kijowskiej. W czasie emancypacji politycznej ścierały się ze sobą tutaj wpływy konserwatywne, łączące przywiązanie do archaicznej tradycji i politycznej orientacji na Węgry a nikłe postępowe ludowo-demokratyczne dążące jedności z ukraińskich ruchem narodowym. Na skutek skomplikowanych zabiegów dyplomatycznych Ruś Podkarpacka znalazła się po I wojnie światowej w składzie Republiki Czechosłowackiej. Okres międzywojenny nie przyniósł tym ziemiom dostrzegalnego postępu gospodarczego i cywilizacyjnego.