@article{3a7ab784-4dc6-4313-9d28-6950084ff815,
author = {Alicja Raczyńska},
title = {Rozważania na temat prehumanizmu Dantego w świetle poglądów Jacoba Burckhardta},
journal = {Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis},
volume = {2009},
number = {Volume 4, Issue 1},
year = {2009},
issn = {1897-3035},
pages = {97-109},keywords = {},
abstract = {Jacob Burckhardt, autor Kultury Odrodzenia we Włoszech, widzi w Dantem człowieka renesansu. Wysuwa między innymi następujące argumenty: Dante jest przykładem uomo universale, czyli eksperta w wielu dziedzinach, kosmopolitą i poetą pragnącym nowoczesnej sławy. Ponadto Vita nova może być uznane za przykład biografii, a De vulgari eloquentia jest pierwszym traktatem na temat norm języka włoskiego (volgare illustre). Podążając za Burckhardtem, można wskazać pewne ślady humanizmu w twórczości Dantego. Przede wszystkim świat antyczny stanowi istotną część Boskiej Komedii, a słynna pieśń IV Piekła wyraża wielki podziw włoskiego poety dla starożytnych. Ponadto na kartach poematu można odnaleźć piękne, bogate opisy krajobrazu oraz ludzkich uczuć. Zdaniem Waltera Ullmana, traktat De monarchia jest najlepszym przykładem humanizmu dantejskiego, ponieważ poeta wskrzesza w nim ideę Cesarstwa Rzymskiego, w którym widzi przykład monarchii uniwersalnej.Dante jednakże ma wiele cech człowieka średniowiecza. Między innymi jest zmuszony potępić starożytnych, ponieważ byli oni zamknięci na prawdziwą wiarę. Ponadto motyw metamorfozy pojawiający się w Komedii odpowiada średniowiecznej mutatio moralis, czyli metamorfozie degradującej, która jest metaforą grzechu, w jaki popada dusza ludzka. Wreszcie Dante był ganiony przez swoich komentatorów i humanistów za zbyt mało pogłębioną wiedzę na temat antyku i brak zamiłowania filologicznego.Należy także wspomnieć o słabych punktach Kultury Odrodzenia we Włoszech Burckhardta. Uczony z Bazylei, czerpiąc inspirację ze Stendhala i z Micheleta, przedstawia wyidealizowany obraz renesansu jako epoki, w której nastąpiło „odkrycie świata i człowieka”, i pomija dorobek średniowiecza (rozwój intelektualny i żywe zainteresowanie starożytnością). Dlatego widzi w Dantem humanistę, chociaż ten włoski poeta jest bardziej przykładem średniowiecznego intelektualisty niż człowieka renesansu.},
doi = {},
url = {https://ejournals.eu/czasopismo/studia-litteraria-uic/artykul/riflessioni-sul-preumanesimo-dantesco-alla-luce-del-pensiero-di-jacob-burckhardt}
}