TY - JOUR TI - Zarządzanie kryzysem zdrowotnym w pierwszym półroczu pandemii COVID-19. Analiza porównawcza na podstawie opinii ekspertów z wybranych krajów AU - Golinowska, Stanisława AU - Zabdyr-Jamróz, Michał TI - Zarządzanie kryzysem zdrowotnym w pierwszym półroczu pandemii COVID-19. Analiza porównawcza na podstawie opinii ekspertów z wybranych krajów AB - Wśród licznych analiz dotyczących kryzysu zdrowotnego wywołanego pandemią COVID-19 autorzy poszukiwali takich, które pozwolą na ocenę rozwiązań instytucjonalnych. Postawili tezę, że istnienie dobrych instytucji (z odpowiednimi regulacjami, środkami i zapleczem eksperckim) stanowi niezbędny zasób umożliwiający szybkie, trafne i efektywne działania ochronne oraz lecznicze. Autorzy zwrócili się do ekspertów z innych krajów, z którymi od wielu lat współpracują w dziedzinie zdrowia publicznego, aby tym razem, wykorzystując kompetencje w dziedzinie ochrony zdrowia, odpowiedzieli na pytania dotyczące zarządzania publicznego (governance) w pierwszym półroczu wybuchu pandemii (od stycznia do czerwca 2020), kiedy powszechnie zastosowano lockdown i stopniowo z niego wychodzono. Co szczególnie znaczące dla oceny zarządzania w sytuacji kryzysu zdrowotnego, zaproszeni do współpracy eksperci reprezentują kraje różnorodne pod względem: decentralizacji państwa, struktury społecznej, posiadanych zasobów, także organizacji ochrony zdrowia i tradycji politycznej w uzgadnianiu spraw spornych. Raporty z Włoch, Holandii, Zjednoczonego Królestwa, Norwegii, Niemiec, Czech, Ukrainy oraz Kanady (w tym z prowincji Ontario) – załączone jako apendyks – uzupełniano bezpośrednimi konsultacjami. Analiza pozyskanych informacji oraz wymiana opinii stanowią przedmiot artykułu. W analizie porównawczej odwołujemy się także do polskich działań i rozwiązań. Polska perspektywa zarządzania publicznego jest wyrazem troski o zaniedbany obszar zdrowia publicznego. Artykuł wzbogacony jest refleksjami autorów oraz ogólnie sformułowanymi rekomendacjami. Public governance of the health crisis in the first six months of the global COVID-19 pandemic. Comparative analysis based on the opinions of experts from selected countries From among the numerous analyses of the health crisis caused by the COVID-19 pandemic, the authors looked for those that would enable assessment of institutional solutions. They put forward the thesis that good institutions (with appropriate regulations, means and expert support) constitute an essential resource enabling fast, accurate, and effective measures in terms of protection and therapy. The authors turned to experts from other countries with whom they have been cooperating for many years in the field of public health and used their competences in the field to answer questions about public governance in the first six months of the pandemic outbreak (January to June 2020) when lockdowns were widely implemented and then gradually lifted. Particularly significant for the assessment of health crisis management, the experts chose countries that are diverse in terms of: state of decentralization, social structure, and resources available, as well as healthcare organization and political tradition in dispute resolution. Reports from Italy, the Netherlands, United Kingdom, Norway, Germany, the Czech Republic, Ukraine, and Canada (with focus on Ontario) – attached as an appendix – were supplemented with direct consultations. The comparative analysis of the obtained information and the exchange of opinions are the subject of this article. In the comparative analysis, we also refer to Polish activities and solutions. The Polish perspective of public management signifies a concern for the neglected area of public health. This article is enriched with the authors’ reflections and generally formulated recommendations. VL - 2020 IS - Tom 18, Numer 1 PY - 2020 SN - 1731-7398 C1 - 2084-2627 SP - 1 EP - 31 DO - 10.4467/20842627OZ.20.001.12655 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/zdrowie-publiczne-i-zarzadzanie/artykul/zarzadzanie-kryzysem-zdrowotnym-w-pierwszym-polroczu-pandemii-covid-19-analiza-porownawcza-na-podstawie-opinii-ekspertow-z-wybranych-krajow KW - COVID-19 KW - SARS-CoV-2 KW - zdrowie publiczne KW - polityki publiczne KW - analiza porównawcza KW - Włochy KW - Holandia KW - Wielka Brytania KW - Norwegia KW - Niemcy KW - Czechy KW - Ukraina KW - Kanada (i prowincja Ontario); COVID-19 KW - public health KW - public policies KW - comparative analysis KW - Italy KW - United Kingdom KW - the Netherlands KW - Norway KW - Germany KW - Czech Republic KW - Ukraine KW - Canada (and Ontario)