@article{28a31c7f-989a-43b0-b215-a2f4c7cdb788,
author = {Mateusz  Król, Michał  Schmidt},
title = {Krakowskie libri iuris civilis z lat 1392–1800 na tle zachowanych rejestrów przyjęć do prawa miejskiego w Polsce i wybranych ośrodkach europejskich},
journal = {Krakowski Rocznik Archiwalny},
volume = {2015},
number = {XXI},
year = {2022},
issn = {1233-2135},
pages = {19-52},keywords = {księgi przyjęć do prawa miejskiego; obywatelstwo miejskie; prawo miejskie; historia Krakowa; społeczeństwo dawnego Krakowa},
abstract = {Celem niniejszego artykułu jest ukazanie krakowskiej serii ksiąg przyjęć do prawa miejskiego na szerszym tle innych źródeł tego rodzaju zachowanych w miastach polskich i wybranych krajów europejskich.
Księgi przyjęć do prawa miejskiego stanowią wyodrębniony rodzaj produkcji kancelaryjnej, tworzony w gminach miejskich na szerokim obszarze od Wysp Brytyjskich po wschodnie krańce Europy Środkowej. Ich geneza sięga połowy XIII w., natomiast główny okres rozwoju trwał przynajmniej do połowy XVI w. Powstanie tego typu rejestrów wiąże się z funkcjonowaniem na wspomnianym wyżej terytorium obowiązku złożenia przysięgi przy uzyskaniu prawa miejskiego. Czynność tę rejestrowały księgi przyjęć.
Porównanie materiału dotyczącego innych ośrodków miejskich ujawnia, że księgi krakowskie były częścią tego szerokiego zjawiska. Rozpoczęte jeszcze u schyłku XIV w. i zachowane z niewielkimi lukami aż do końca XVIII w., krakowskie libri iuris civilis stanowią jednak znaczący zabytek nie tylko w skali Polski, ale też Europy Środkowej. Brak na tym obszarze innej serii, która byłaby równie kompletna, a przy tym bogata w materiał.
Omówiona została również instytucja prawa miejskiego. Jej obraz funkcjonujący w polskim piśmiennictwie w znacznym stopniu uległ dezaktualizacji, nie uwzględniał przy tym badań zagranicznych. Analiza nowszej literatury dotyczącej tegoż zagadnienia pozwoliła przedstawić prawo miejskie w innym świetle.
W oparciu o literaturę i wcześniejsze studia źródłoznawcze przedstawiono także możliwości badawcze, jakie oferują krakowskie księgi przyjęć do prawa miejskiego. Zagadnienia te, wpisujące się w szeroki nurt historii społecznej, nie doczekały się dotąd gruntownego opracowania. Niniejsza praca stanowić może zachętę i podstawę do tego typu badań.},
doi = {10.4467/12332135KRA.15.002.15903},
url = {https://ejournals.eu/czasopismo/krakowski-rocznik-archiwalny/artykul/krakowskie-libri-iuris-civilis-z-lat-1392-1800-na-tle-zachowanych-rejestrow-przyjec-do-prawa-miejskiego-w-polsce-i-wybranych-osrodkach-europejskich}
}