@article{27fadd93-cbbe-4c7d-b043-42fef01b8540,
author = {Tomasz  Pirowski, Katarzyna Berka},
title = {Analiza przydatności map pokrycia I użytkowania terenu do szacowania liczby ludności obszarów miejskich – wykluczenie zjawiska ekwifinalności na mapach zaludnienia opracowanych z danych CLC, UA i OBIA},
journal = {Geoinformatica Polonica},
volume = {2019},
number = {Vol. 18 (2019)},
year = {2019},
issn = {1642-2511},
pages = {45-55},keywords = {dane demograficzne; modelowanie dazymetryczne; fotointerpretacja; ekwifinalność},
abstract = {Cykl artykułów zawiera porównanie możliwości wykorzystania do dazymetrycznego szacowania rozmieszczenia ludności informacji przestrzennej o zabudowie z trzech źródeł, charakteryzujących się różną dokładnością przestrzenną, tematyczną i czasową: dane z projektów Corine Land Cover (CLC) i Urban Atlas (UA) oraz klasyfikacji obiektowej (OBIA) danych RapidEye. Eksperyment przeprowadzono na obszarze Krakowa, wykorzystując dane statystyczne ze 141 jednostek urbanistycznych miasta.W pierwszych dwóch częściach cyklu zaprezentowano przeliczanie populacji w oparciu o CLC, UA (Pirowski i Timek, 2018) oraz OBIA, w tym jej skorygowany wynik poprzez połączenie z UA (Pirowski i in., 2018). Łącznie uzyskano 12 map zaludnienia Krakowa. Poddano dyskusji obliczone błędy średnie RMSE i MAPE oraz wagi zagęszczenia ludności dla każdej kategorii zabudowy mieszkalnej.W trzeciej części cyklu uzyskane wyniki poddane zostały szczegółowej analizie dzięki specjalnie przygotowanej przez autorów, wysokorozdzielczej referencyjnej mapie ludności dzielnicy Bronowice (północno-zachodni obszar miasta). Szczegółowo opisano przyjętą metodykę jej opracowania, w tym komplementarne wykorzystanie interpretacji ortofotomapy ze zdjęć lotniczych oraz ogólnodostępnych baz danych (Geoportal, OpenStreetMap, GoogleStreetView). Zaproponowano autorski parametr MMAPE, analizujący podobieństwo mapy referencyjnej Bronowic z mapami dazymetrycznymi, pozwalający statystycznie opisać ich wiarygodność i wykluczyć zjawisko ekwifinalności.W wyniku przeprowadzonych badań wykryto błędny rozkład ludności dla wariantu opartego o klasyfikację obiektową z ustalaniem wag na drodze minimalizacji błędu MAPE. Spośród pozostałych eksperymentów trzy najlepsze wyniki uzyskały mapy wykorzystujące informacje o zabudowie z Urban Atlas (MMAPE100m = 19,3–22,1%). Komplementarne wykorzystanie OBIA i UA nie przyniosło efektu synergii – wyniki są gorsze niż dla UA (21,6–24,3%). Wysokie błędy odnotowano dla OBIA – warto jedynie odnotować lepszy wynik dla metody binarnej OBIA (MMAPE100m = 22,8%) niż dla metody binarnej CLC (MMAPE100m = 24,3%).Na tym etapie badań rekomenduje się do przeliczania ludności stosować dane UA. Metody klasyfikacji obiektowej nie są wiarygodnym źródłem danych o rodzajach zabudowy, niezbędnym dla metod powierzchniowo-wagowych. Stosowanie OBIA jest możliwe w metodzie binarnej i daje rezultaty zbliżone do korzystania z CLC.W czwartej części planuje się weryfikację map zaludnienia wykorzystując siatkę kilometrową GUS, udostępnioną przez urząd w 2017 roku, dla całej Polski. Na bazie wielowariantowych testów i dwuetapowej weryfikacji autorzy planują podać ograniczenia proponowanej metody przeliczania ludności oraz opracować ranking map.},
doi = {10.4467/21995923GP.19.003.10887},
url = {https://ejournals.eu/czasopismo/geoinformatica-polonica/artykul/analysis-of-land-use-and-land-cover-maps-suitability-for-estimating-population-density-in-urban-areas-exclusion-of-the-equifinality-phenomenon-on-population-maps-developed-from-clc-ua-and-obia-data}
}