%0 Journal Article
%T Recht auf Heimat. Literackie echa górnośląskiej turystyki ojczyźnianej
%A Kuchowicz, Katarzyna
%J Konteksty Kultury
%V 2017
%R 10.4467/23531991KK.17.005.7270
%N Tom 14 zeszyt 1
%P 70-83
%K Horst Bienek, Wolfgang Bittner, Wolfgang Bukowski, Górny Śląsk, mała ojczyzna, przymusowe migracje, II wojna światowa
%@ 2083-7658
%D 2017
%U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/recht-auf-heimat-literackie-echa-gornoslaskiej-turystyki-ojczyznianej
%X Popularne w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku pojęcie Recht auf Heimat (prawo do ojczyzny) było jednym z najważniejszych postulatów ogłoszonej w 1950 roku Charta der deutschen Heimatvertriebenen (tak zwanej Karty wypędzonych). Założenia dokumentu nigdy nie zostały w pełni zrealizowane, przede wszystkim niemożliwy był powrót przymusowych emigrantów do rodzinnych stron. Ponowne zasiedlenie opuszczonych terytoriów z wielu względów było wykluczone, dlatego atrakcyjną, i często jedyną możliwą, formą spotkania z ojczyzną stały się wycieczki, które Hanna Borne i Andrzej Doliński określili mianem turystyki ojczyźnianej. Kierując się kryteriami teorii małego zasięgu, w artykule dokonano analizy literackiego echa górnośląskiej turystyki ojczyźnianej na przykładzie utworów wspomnieniowych, których autorzy pochodzili z Gliwic: Horsta Bienka, Wolfganga Bittnera oraz Wolfganga Bukowskiego. Za kontekst rozważań służy postulat Recht auf Heimat oraz poetyka Vertreibungsliteratur.  Głównym celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, jak turystyka ojczyźniana wpływa na twórczość przymusowo przesiedlanych pisarzy oraz w jaki sposób kształtuje obraz odwiedzanych miejsc.