%0 Journal Article
%T Geopolityka w myśli geograficznej i działalności Antoniego Sujkowskiego
%A Danek, Adam
%J Prace Geograficzne
%V 2019
%R 10.4467/20833113PG.19.006.10310
%N Zeszyt 156
%P 121-138
%K Antoni Sujkowski, granice Polski, geopolityka, geohistoria, geografia historyczna, historia geograficzna
%@ 1644-3586
%D 2019
%U https://ejournals.eu/czasopismo/prace-geograficzne/artykul/geopolityka-w-mysli-geograficznej-i-dzialalnosci-antoniego-sujkowskiego
%X 
	Geopolitics in the geographic thought and activities of Antoni Sujkowski

	The article reveals the significance of geopolitics in the political and academic achievements of Antoni Sujkowski, a Polish geographer of the generation which witnessed the rebirth of independent Poland in 1918. It describes the political activity of Sujkowski, the only geographer who served as minister in the government of the Second Polish  Republic. The most attention is paid to his contribution to the controversy over proposals of the territory of Poland during the Paris peace conference in 1919, when he advocated the creation of “vast strategic Poland,” i. e. a federation of Poland and historical Lithuania (including Belarus). As an academic geopolitician Sujkowski is especially the author of The geography of lands of the old Poland. That was the first book in geohistory (or “geographical history”) of Poland, considering the influence of geographic environment on the historical development of the Polish state. The literature used in research includes works by Sujkowski, other geographical and geopolitical writings of his time (as primary sources), memoirs, contemporary biographies and studies in geopolitics, the history of Poland and Polish science in the first half of the twentieth century (as secondary sources).

	Keywords: Antoni Sujkowski, borders of Poland, geopolitics, geohistory, historical geography, geographical history

	Zarys treści: Artykuł ukazuje znaczenie geopolityki w politycznym i akademickim dorobku Antoniego Sujkowskiego, polskiego geografa z pokolenia, które było świadkiem odrodzenia niepodległej Polski. Opisano działalność polityczną Sujkowskiego, jedynego geografa, który został ministrem w rządzie II Rzeczypospolitej. Szczególną uwagę poświęca się udziałowi Sujkowskiego w sporze o program terytorialny dla Polski na kongresie pokojowym w Paryżu, kiedy orędował on za utworzeniem „ogromnej Polski strategicznej”, czyli federacji Polski z Litwą historyczną (w tym Białorusią). Jako geopolityk akademicki Sujkowski jest przede wszystkim autorem dzieła Geografia ziem dawnej Polski. Była to pierwsza książka z zakresu geohistorii („historii geograficznej”) Polski, rozważająca wpływ środowiska geograficznego na historyczny rozwój tego państwa. Przy opracowaniu artykułu jako źródła pierwotne wykorzystano pisma Sujkowskiego oraz współczesną mu literaturę geograficzną i geopolityczną, jako źródła wtórne – relacje pamiętnikarskie oraz współczesne opracowania biograficzne i monografie z zakresu geopolityki, historii nauki polskiej i historii Polski w pierwszej połowie XX w.