TY - JOUR
TI - Jak młody może być zabytek? 90 lat praktyki polskich służb konserwatorskich
AU - Świdrak, Marek
TI - Jak młody może być zabytek? 90 lat praktyki polskich służb konserwatorskich
AB - 
	Celem artykułu jest omówienie praktyki polskich służb konserwatorskich w zakresie dopuszczanego przez nie minimalnego wieku, jaki pozwalał na wydanie wobec danego obiektu decyzji o wpisie do rejestru zabytków. Rejestr zabytków utworzony został w 1928 r. i kontynuowany jest do naszych czasów, obejmując już ponad 70 tys. pozycji. W ciągu 90 lat jego obowiązywania funkcjonowały trzy definicje zabytków, każda z nich zaś różniła się pod względem konstrukcji pojęcia „zabytek” i oczekiwanej od niego metryki. Autor artykułu prześledził kolejne decyzje o wpisie do rejestru zabytków, wśród których aż do wprowadzenia ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami widoczna była akceptacja dla ochrony obiektów młodych (w latach 90. do rejestru trafił nawet jeszcze nieukończony obiekt). Ustawa przyniosła zaś istotną zmianę w tym aspekcie – po raz pierwszy zaczęto konsekwentnie wymagać wystąpienia dłuższego odstępu czasowego między powstaniem obiektu a wpisaniem go do rejestru zabytków.

	How Young Can a Listed Building Be? 90 Years of Practice in the Polish Monuments Protection Service

	Abstract

	The aim of this article is to discuss the practice of protection services for Polish monuments in terms of the minimum age required for a building which allows a decision regarding the entry to a register of monuments for a given object. The register of monuments was created in 1928 and continues to the present day, covering over 70,000 inscriptions. During its 90 years of existence, there have been 3 separate definitions of monuments, each of them different in terms of what constitutes a monument and the required age for protection. The article follows subsequent decisions, up to the introduction of the Act on the Protection of Monuments and the Guardianship of Monuments, where acceptance for  the protection of extremely young buildings was visible (for instance, in the 1990s, an unfinished object was inscribed into the register). The new law brought a fundamental change in this aspect – for the first time a longer duration of caesura between the construction of the building and its entry into the register of monuments is consistently required. 
VL - 2019
IS - 1/2019 (5)
PY - 2019
SN - 2391-7997
C1 - 2450-050X
SP - 149
EP - 162
DO - 10.4467/2450050XSNR.19.008.10809
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/saaclr/artykul/jak-mlody-moze-byc-zabytek-90-lat-praktyki-polskich-sluzb-konserwatorskich
KW - rejestr zabytków nieruchomych
KW - wiek zabytku
KW - służby konserwatorskie ; listed building
KW - Polish monuments protection services