%0 Journal Article
%T Nikolai Nikolaevich Luzin at the crossroads of the dramatic events of the European history of the first half of the 20th century 
%A Demidov, Sergeĭ S.
%J Studia Historiae Scientiarum
%V 2021
%R 10.4467/2543702XSHS.21.012.14043
%N 20 (2021)
%P 317-335
%K D. Egorov, set theory, theory of functions of a real variable, Moscow school of function theory, W. Sierpinski, axiom of choice, continuum hypothesis, M. Suslin, effectivism, Borel set, analytic set / D. Egorov, teoria zbiorów, teoria funkcji zmiennej rzeczywistej, moskiewska szkoła teorii funkcji, W. Sierpiński, aksjomat wyboru, hipoteza kontinuum, efektywizm, zbiór Borela, zbiór analityczny
%@ 2451-3202
%D 2021
%U https://ejournals.eu/czasopismo/studia-historiae-scientiarum/artykul/nikolai-nikolaevich-luzin-at-the-crossroads-of-the-dramatic-events-of-the-european-history-of-the-first-half-of-the-20th-century
%X 
	Nikołaj Nikołajewicz Łuzin na skrzyżowaniu dramatycznych wydarzeń w historii Europy pierwszej połowy XX wieku

	Życie Mikołaja Nikołajewicza Łuzina (1883–1950) i twórczość wybitnego rosyjskiego matematyka, członka Akademii Nauk ZSRR i zagranicznego członka Polskiej Akademii Umiejętności, przypadają na bardzo trudny okres w historii Rosji: dwie wojny światowe, rewolucja 1917 w Rosji, dojście do władzy bolszewików, wojna domowa 1917–1922, wreszcie budowa nowego typu państwa – Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, obejmująca kolektywizację w rolnictwie i industrializację przemysłu, czemu towarzyszył masowy terror, który bez wyjątku dotknął wszystkie warstwy społeczeństwa radzieckiego. Na tle tych dramatycznych wydarzeń przebiegał proces powstawania i rozkwitu naukowca Łuzina, twórcy jednej z głównych szkół matematycznych XX wieku – moskiewskiej szkoły teorii funkcji, która stała się jednym z kamieni węgielnych radzieckiej szkoły matematycznej. Twórczość Łuzina można podzielić na dwa okresy: pierwszy obejmuje zagadnienia dotyczące metrycznej teorii funkcji, których kulminacją jest jego słynna rozprawa Całka i szeregi trygonometryczne (1915), a drugi, poświęcony głównie rozwojowi problemów wynikających z teorii zbiorów analitycznych. Ideą leżącą u podstaw badań Łuzina był problem struktury kontinuum arytmetycznego, który stał się nadrzędnym zadaniem jego pracy.

	Przeznaczenie sprzyjało mistrzowi: złożone zwroty historii, w które był wplątany, nie przeszkadzały, a czasem nawet sprzyjały pomyślnemu rozwojowi jego badań. I nawet katastrofa, która wybuchła w 1936 roku – „przypadek akademika Łuzina” – zakończyła się dla niego pomyślnie.


	
	Article available under CC BY-NC-ND  license.
	
	License text: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/pl/legalcode