%0 Journal Article %T Teatr tymczasowy – signum temporis %A Smoliński, Krzysztof %J Środowisko Mieszkaniowe %V 2020 %R 10.4467/25438700SM.20.031.13130 %N 33/2020 %P 4-12 %K architektura, teatr, tymczasowość %@ 1731-2442 %D 2020 %U https://ejournals.eu/czasopismo/srodowisko-mieszkaniowe/artykul/temporary-theaters-signum-temporis %X Tymczasowość to odmiana pożądanej cechy zmieniającej się rzeczywistości, jednak nie oznacza ona peryferyjnego znaczenia i niskich walorów estetycznych. Wręcz przeciwnie. W ramach prowadzonych badań związanych z przejawami koherencji po roku 2000, autor dokonuje przeglądu architektury teatrów w tym właśnie aspekcie. W obszarze teatru tymczasowość skłania twórców do bardzo odważnych poszukiwań formalnych, do innowacyjnych i niestandardowych rozwiązań stanowiących wyraźne znaki w przestrzeni. Intencja twórcza oparta na założeniu tymczasowości daje możliwość swojej krystalizacji nawet w formie pewnych kontrowersyjnych rozwiązań, które nie byłyby do przyjęcia w konwencji architektury nie tymczasowej. Osiągnięta forma staje się bardziej atrakcyjna, wyraźna, wręcz krzykliwa, mówiąca językiem współczesnej percepcji (czasami krótkotrwałym), a tym samym jest intrygująca i wzbudzająca ciekawość. Element tymczasowości to też pretekst do projektowania zrównoważonego. Ograniczone z reguły koszty przy tego typu inwestycjach ograniczają możliwości zaawansowanych technologii, co sytuuje te obiekty w nurcie low-tech. Tymczasowość i nietrwałość jako idea, stanowią rodzaj współczesnej ekspresji. Są one wyrazem swoiście pojmowanej mobilności – odpowiedzią na zmienność i nieprzewidywalności obecnej rzeczywistości. Temporary theaters – signum temporis Temporariness is a desired feature of our ever changing reality; however, it means neither a secondary significance nor low aesthetic value; on the contrary. As part of a study on manifestations of coherence after 2000, the author analyses the examples of architecture of theatre from this perspective. In the realm of theatre, temporariness makes the designers reach for courageous formal explorations, and for innovative and non-standard solutions which are clear signs in the landscape. The creative intention based on the concept of temporariness provides potential for fruition even as controversial solutions, which would be unacceptable in the convention of the non-temporary architecture. The resulting form becomes more attractive, clear, even garish, speaking the language of contemporary perception, (sometimes a short-lived one,) and as such, is intriguing and inspires curiosity. The element of temporariness is also an excuse for balanced design. The budget of these kinds of projects is usually limited and therefore limits the use of advanced technologies, which places these buildings in a low-tech trend. Temporariness and impermanence, as concepts, are a kind of contemporary expression. They are the expression of a specifically understood mobility, an answer to the volatility and unpredictability of current reality. Keywords: architecture, theatre, temporariness