%0 Journal Article
%T Kresowość Stanisława Vincenza
%A Choroszy, Jan A.
%J Konteksty Kultury
%V 2020
%R 10.4467/23531991KK.20.016.12450
%N Tom 17 zeszyt 2
%P 199-212
%K Stanisław Vincenz, Kresy, Na wysokiej połoninie, Dialogi lwowskie, Huculszczyzna, Galicja, Lwów, Kołomyja, Krzyworównia, Słoboda Rungurska
%@ 2083-7658
%D 2020
%U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/kresowosc-stanislawa-vincenza
%X Twórczość Stanisława Vincenza, a zwłaszcza cykl Na wysokiej połoninie, wnosi do tradycji kresowej pierwiastki oryginalne i osobne. W dziejach Kresów najważniejsza dla pisarza była wieloetniczna i wielojęzyczna tkanka społeczna. W eseistycznym cyklu Dialogi lwowskie na plan pierwszy wysunęła się pamięć o ludziach, którzy nadawali miastu rangę intelektualnej metropolii wielonarodowej Rzeczypospolitej. Prowincjonalna kresowość Kołomyi i Krzyworówni podlegała u Vincenza zasadzie polifonii kultur w obrębie wspólnot lokalnych. Rodzinna Słoboda Rungurska stała się przestrzenią twórczej swobody i działania. Kulturowo pojmowana kresowość była kategorią aksjologiczną – łączyła mity i fantazmaty przedmurza chrześcijaństwa, najszlachetniejszej polskości oraz heroiczności szlechecko-rycerskiego życia. Vincenzowskie pojmowanie Kresów styka się z tą aksjologią – w przywołaniu tradycji jagiellońskiej – lecz przekracza ją w płaszczyźnie ontologicznej i etycznej.