TY - JOUR TI - On Two Sources of Second Position Effects (Part 1) AU - Migdalski, Krzysztof TI - On Two Sources of Second Position Effects (Part 1) AB - Niniejszy artykuł przedstawia analizę dwóch zjawisk składniowych, które są podporządkowane tzw. regule drugiej pozycji: zjawiska V2 obserwowanego we wszystkich językach germańskich oprócz angielskiego oraz klitycyzację drugiej pozycji (Wackernagela), która występuje w niektórych językach słowiańskich. Autor artykułu wskazuje na konieczność rozróżnienia dwóch odrębnych typów reguły drugiej pozycji: pierwszy z nich dotyczy finitywnych form czasownika oraz klityk zaimków osobowych i czasowników posiłkowych, a drugi typ jest odpowiedzialny za występowanie klityk zdaniowych w zdaniach wyrażających nacechowaną formę siły ilokucyjnej. Ponadto niniejszy artykuł nawiązuje do generalizacji Boškovića (2016) dotyczącej pozycji klityk w zdaniu. Zgodnie z tą generalizacją klityki drugiej pozycji występują jedynie w językach bez przedimków. Artykuł ten wykazuje, że chociaż generalizacja ta jest empirycznie poprawna, to nie uwzględnia ona dystrybucji klityk czasowników posiłkowych i nie jest ona poparta obserwacjami diachronicznymi. W artykule zaproponowano alternatywną generalizację, która wiąże obecność klityk przyczasownikowych w języku z dostępnością wykładników morfologicznych czasu. VL - Volume 13 (2018) IS - Vol. 13, Issue 3 PY - 2018 SN - 1732-8160 C1 - 2300-5920 SP - 167 EP - 185 DO - 10.4467/23005920SPL.18.008.9257 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/studies-in-polish-linguistics/artykul/on-two-sources-of-second-position-effects-part-1 KW - V2 KW - proces gramatykalizacji KW - rodzajnik nieokreślony KW - zmiany językowe KW - kontakt międzyjęzykowy KW - liczebnik ‘jeden’ KW - język polski