%0 Journal Article
%T On Two Sources of Second Position Effects (Part 1)
%A Migdalski, Krzysztof
%J Studies in Polish Linguistics
%V Volume 13 (2018)
%R 10.4467/23005920SPL.18.008.9257
%N Vol. 13, Issue 3
%P 167-185
%K V2, proces gramatykalizacji, rodzajnik nieokreślony, zmiany językowe, kontakt międzyjęzykowy, liczebnik ‘jeden’, język polski
%@ 1732-8160
%D 2018
%U https://ejournals.eu/czasopismo/studies-in-polish-linguistics/artykul/on-two-sources-of-second-position-effects-part-1
%X Niniejszy artykuł przedstawia analizę dwóch zjawisk składniowych, które są podporządkowane tzw. regule drugiej pozycji: zjawiska V2 obserwowanego we wszystkich językach germańskich oprócz angielskiego oraz klitycyzację drugiej pozycji (Wackernagela), która występuje w niektórych językach słowiańskich. Autor artykułu wskazuje na konieczność rozróżnienia dwóch odrębnych typów reguły drugiej pozycji: pierwszy z nich dotyczy finitywnych form czasownika oraz klityk zaimków osobowych i czasowników posiłkowych, a drugi typ jest odpowiedzialny za występowanie klityk zdaniowych w zdaniach wyrażających nacechowaną formę siły ilokucyjnej. Ponadto niniejszy artykuł nawiązuje do generalizacji Boškovića (2016) dotyczącej pozycji klityk w zdaniu. Zgodnie z tą generalizacją klityki drugiej pozycji występują jedynie w językach bez przedimków. Artykuł ten wykazuje, że chociaż generalizacja ta jest empirycznie poprawna, to nie uwzględnia ona dystrybucji klityk czasowników posiłkowych i nie jest ona poparta obserwacjami diachronicznymi. W artykule zaproponowano alternatywną generalizację, która wiąże obecność klityk przyczasownikowych w języku z dostępnością wykładników morfologicznych czasu.