TY - JOUR TI - La preposizione in e i suoi corrispettivi polacchi – uno studio cognitivo AU - Malinowska, Maria TI - La preposizione in e i suoi corrispettivi polacchi – uno studio cognitivo AB - Przyimek włoski in i jego polskie odpowiedniki – ujęcie kognitywne Przyimki we wszystkich językach są jednostkami polisemicznymi, czyli występują w różnych kontekstach semantyczno-składniowych, które trudno sprowadzić do jednego schematycznego znaczenia. Teoria schematów wyobrażeniowych opracowana przez Johnsona (1987) i Lakoffa (1987) pozwala na podjęcie próby określenia takiego znaczenia w kontekstach przestrzennych, które według teorii lokalistycznych przypadka, również analitycznego, są podstawowe i prowadzą do wyjaśnienia znaczenia przyimków w rozszerzeniach metaforycznych. Znaczenie włoskiego przyimka in opiera się na schemacie wyobrażeniowym pojemnika i znaczenie to jest obecne zarazem w kontekstach lokatywnych jak i kierunkowych. W obydwu przypadkach trajektor lokalizowany jest w landmarku, nie zawsze będącym pojemnikiem prototypowym (trójwymiarowym), ale zawsze mającym wyraźnie nakreślone granice, oddzielające wnętrze od części zewnętrznej. Przyimek in ma w języku polskim następujące odpowiedniki: w+loc, w+acc, na+loc, na+acc i do+gen. Odpowiedniki modelowane są przy pomocy schematu pojemnika (w+loc), przy pomocy schematu pojemnika i ścieżki (w+acc), przy pomocy schematu podpory i styczności (na+loc), przy pomocy schematu podpory i styczności oraz ścieżki (na+acc), oraz poprzez schemat punktu końcowego (do+gen). Sprowadzenie przyimka in do pięciu konstrukcji przyimkowo-przypadkowych w języku polskim może mieć znaczenie w dydaktyce języka włoskiego dla Polaków. VL - Tom 13 (2013) IS - Tom 13, Numer 1 PY - 2013 SN - 1732-8705 C1 - 2084-3917 SP - 59 EP - 70 DO - 10.4467/20843917RC.13.006.1391 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/romanica-cracoviensia/artykul/la-preposizione-in-e-i-suoi-corrispettivi-polacchi-uno-studio-cognitivo KW - przyimek KW - prototyp KW - kognitywizm KW - dydaktyka KW - uczenie się KW - język włoski