TY - JOUR TI - Bariery eksplanacyjne w ekonomii i politologii AU - Blok, Zbigniew TI - Bariery eksplanacyjne w ekonomii i politologii AB - Celem artykułu jest ukazanie odmiennych kierunków ewolucji metodologicznych, jakie przechodziły dwie dyscypliny społeczne: ekonomia oraz politologia. Źródłem skrajnie różnych decyzji metodologicznych podejmowanych przez reprezentantów „głównych nurtów” w tych dyscyplinach były odmienne strategie budowania tożsamości własnej dyscypliny oraz różnice w postrzeganiu przedmiotu badań nauk społecznych. Ekonomiści, zapożyczając instrumentarium badawcze od nauk formalnych, opowiadali się po stronie monizmu metodologicznego i konstruowali tożsamość dyscypliny w opozycji do pozostałych reprezentantów nauk społecznych. Politologia z kolei (świadoma specyfiki przedmiotu badań nauk społecznych) przyjęła perspektywę dualizmu metodologicznego, dlatego też swoją tożsamość budowała nie w opozycji, lecz w ramach jednej dziedziny nauk – wyposażonej we wspólne metody badawcze, choć poruszającej odmienne aspekty. W artykule opisano również współczesne skutki tych różnych wyborów metodologicznych: z jednej strony kryzys zdolności eksplanacyjnych i predyktywnych ekonomii, wywołany pogłębiającą się formalizacją stosowanych modeli badawczych; z drugiej strony obserwowany w politologii zwrot w stronę interpretacjonizmu, koncentrującego swoją uwagę na odczytywaniu sensów i motywacji działań ludzkich.  Explanatory Limitations in Economics and Political Science Abstract: The aim of the article is to present diverse directions of methodological evolution that took place in two social disciplines: economics and political science. The source of these diametrically opposite methodological decisions, taken by the exponents of “major currents” in these disciplines, can be attributed to diverse strategies of building the identities of their respective disciplines and different perception of the nature of social sciences. Economists, having taken their set of research instruments from formal sciences, were in favour of methodological monism and constructed the identity of their discipline in opposition to other representatives of social sciences. Whereas political science (conscious of the specific character of the subject studied by social sciences) adopted the perspective of methodological dualism, which is the reason why it has been shaping its identity not in opposition to, but within the frame of one scientific field – equipped with common research methods, but focusing on different aspects of research. The article also describes present results of these diverse methodological choices: on the one hand, there is a crisis of explanatory and predictive abilities of economics, brought about by increasing formalization of applied research models; on the other hand, we can currently observe a shift  towards interpretationism in political science, which focuses on decoding the meanings and motives of human actions.  VL - 2017 IS - Nr 1/2017 PY - 2017 SN - 2543-7046 C1 - 2544-0845 SP - 79 EP - 106 DO - 10.4467/00000000TP.17.005.6584 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/teoria-polityki/artykul/bariery-eksplanacyjne-w-ekonomii-i-politologii KW - nauki społeczne KW - metodologia KW - wiedza naukowa KW - kryzys ekonomii KW - politologia ; social sciences KW - methodology KW - scientific knowledge KW - crisis of economics KW - political science