%0 Journal Article
%T Kobieta w łagrze stalinowskim w tekstach polskich pisarek
%A Sucharski, Tadeusz
%J Konteksty Kultury
%V 2018
%R 10.4467/23531991KK.18.008.8772
%N Tom 15 zeszyt 1
%P 116-133
%K łagry, GUŁag, doświadczenie totalitarne, literatura dokumentu osobistego
%@ 2083-7658
%D 2018
%U https://ejournals.eu/czasopismo/konteksty-kultury/artykul/kobieta-w-lagrze-stalinowskim-w-tekstach-polskich-pisarek
%X Tekst jest próbą refleksji nad zapisem doświadczenia kobiety w łagrach stalinowskich. W perspektywie analitycznej znalazły się dzieła polskich autorek, więźniarek obozów: Beaty Obertyńskiej, Barbary Skargi, Grażyny Lipińskiej, Herminii Naglerowej, Urszuli Muskus. Ich książki stanowią najpełniejsze świadectwo doświadczenia łagrowego kobiety w piętnastoleciu 1940–1955. Zapisy owe zestawione zostały z wizją kobiety w Innym świecie Herlinga-Grudzińskiego, ograniczonej właściwie do roli niewolnicy seksualnej. Analizowane dzieła przynoszą znacznie bogatszy obraz łagrowej codzienności kobiety: nie kwestionując ani nie ograniczając znaczenia kontaktów seksualnych, pokazują jednak „pełnię” obozowej egzystencji więźniarek: ich morderczą pracę fizyczną, walkę o przetrwanie, o zachowanie godności, pragnienie miłości i jej straszliwe konsekwencje. Analiza tekstów zmusza jednak do rezygnacji z próby wypracowania jakiejś ogólnej formuły łagrowego losu kobiety. Próbę taką uniemożliwiają zasadnicze różnice w statusie obozów pokazanych w książkach, determinowane rozpiętością geograficzną Archipelagu GUŁag, różnicami w organizacji łagrów, wynikających ze zmian politycznych w ZSRR w latrach 1940–1955.