%0 Journal Article %T Religijna i wyznaniowa interakcja – tło pragmatycznej metanarracji narodowej Macedończyków %A Miodyński, Lech %J Studia Religiologica %V Ahead of print %N Tom 57, Numer 3 %K Macedonia, tożsamości religijne i konfesyjne, stosunki etniczne, autoidentyfikacja narodowa %@ 0137-2432 %D 2025 %U https://ejournals.eu/czasopismo/studia-religiologica/artykul/religijna-i-wyznaniowa-interakcja-tlo-pragmatycznej-metanarracji-narodowej-macedonczykow %X W artykule ukazano warunki tworzenia się od początku XIX wieku macedońskiej świadomości narodowej na płaszczyźnie stosunków między odłamami różnych religii zakorzenionych na terenie kraju jako rezultaty złożonych procesów historycznych. Elementy tej świadomości zawierają zarówno przekonania o dialogowej (lub konfrontacyjnej) naturze opisanych relacji, jak i argumenty na rzecz esencjalnej i zamkniętej tożsamości wyznaniowej Macedończyków. Źródłem niejednoznaczności była struktura społeczeństwa uformowanego w osmańskim etnokonfesyjnym modelu milletów, rywalizacja między sąsiednimi Cerkwiami narodowymi czy antagonizm słowiańsko-grecki. Podłoże zjawisk takich jak ruchy unickie, misje protestanckie i kanały komunikacji między prawosławnymi oraz muzułmanami dowodzi, że różne formy interakcji miały w przeszłości często cele związane z polityczną koniunkturą. Wzbogacały też wachlarz zbiorowych doświadczeń współistnienia różnych wiar w ich ewolucji do instytucjonalnego stanu obecnego.