@article{0193afbc-9918-71b5-801c-597201916a56, author = {Tadeusz Lebioda}, title = {Oblicza sowieckiego antysemityzmu. Od zakończenia II wojny światowej do rozwiązania ZSRR}, journal = {Wschodnioznawstwo}, volume = {2024}, number = {Tom 18}, year = {2024}, issn = {2082-7695}, pages = {361-389},keywords = {Żydzi; stalinizm; propaganda; terror; antysemityzm}, abstract = {Celem artykułu jest naszkicowanie stosunku władzy i społeczeństwa sowieckiego wobec Żydów od zakończenia II wojny światowej do rozwiązania ZSRR. Szczególnie istotne stało się wykazanie antysemickiej polityki i propagandy reżimu stalinowskiego. Celem jest także wyznaczenie zmiany w podejściu do Żydów, która nastąpiła po dojściu do władzy Chruszczowa. Liberalizacji systemu towarzyszyło złagodzenie antysemickiej propagandy. W artykule nakreślony zostanie również okres stagnacji systemu władzy w ZSRR w okresie rządów Breżniewa. Odbije się on negatywnie na sytuacji Żydów w tym państwie. Propagowana jedność i braterstwo narodów zestawiana była z szykanami biurokratycznymi wobec Żydów. Blokowano także ich emigrację oraz stosowano powszechną inwigilację. W latach 70. XX w. na poprawę ich położenia wpłynęło odprężenie międzynarodowe. W okresie „pieriestrojki” Gorbaczowa nastąpił wzrost nacjonalizmu rosyjskiego i nastrojów antysemickich. Pojawiły się grupy dysydenckie, polepszyły możliwości rozwoju organizacyjnego i kultury żydowskiej, nasiliła się emigracja. Pojawiło się poparcie ze strony Światowego Kongresu Żydów. W systemie sowieckim stosunek do Żydów widoczny był na dwóch płaszczyznach charakteryzujących się antysemityzmem państwowym i antysemityzmem społecznym.}, doi = {10.4467/20827695WSC.24.021.20636}, url = {https://ejournals.eu/czasopismo/wschodnioznawstwo/artykul/oblicza-sowieckiego-antysemityzmu-od-zakonczenia-ii-wojny-swiatowej-do-rozwiazania-zsrr} }