%0 Journal Article
%T „Wrocław, to żałosne miasto sztuki” Komunikat na temat „Kroniki” Josepha Langera (1865–1918)
%A Organisty, Adam
%J Modus. Prace z historii sztuki
%V Ealy View 2024
%N Tom 24

%K Kronika, piśmiennictwo
o sztuce, malarstwo, konserwacja, Ziębice, Dolny Śląsk, szkoła artystyczna
we Wrocławiu, epoka wilhelmińska
%@ 1641-9715
%U https://ejournals.eu/czasopismo/modus-prace-z-historii-sztuki/artykul/wroclaw-to-zalosne-miasto-sztuki-komunikat-na-temat-kroniki-josepha-langera-1865-1918
%X Kronika Josepha Langera (1865–1918), pochodzącego z dolnośląskich Ziębic malarza, konserwatora i kolekcjonera, została w postaci dokumentacji fotograficznej oficjalnie udostępniona lokalnym władzom tego miasta w roku 2019. Gdy pisałem rozprawę doktorską o Langerze, którą recenzował Profesor Marek Zgórniak, wiadomo było o istnieniu Kroniki, niemniej poszukiwania tego dokumentu nie przyniosły wówczas rezultatów. Dzisiaj Kronika daje nie tylko wgląd w „życie i dzieło” Langera, ale i odsłania jego osobowość. Pisana była przez artystę od roku 1895 aż do śmierci, niemniej obejmuje również lata wcześniejsze. Niniejszy komunikat informuje o istnieniu zabytku, analizuje formę stylistyczną tekstu w kontekście innych tego typu świadectw piśmienniczych. Kronika pozwala poznać nieznane dotychczas miejsca prac Langera. Informuje o warunkach umów pomiędzy nim a zleceniodawcami, technikach malarskich i etapach prac, relacjach panujących w śląskim środowisku artystycznym, w tym w Królewskiej Szkole Sztuk i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu. Z lektury Kroniki wyłania się obraz człowieka zapracowanego, cierpiącego na depresję, który musi mierzyć się z wzorcami zachowania funkcjonującymi w społeczeństwie epoki wilhelmińskiej.