%0 Journal Article
%T Kuchnia i dacza: produktywne przestrzenie radzieckiej matematyki
%A Gerovitch, Slava
%J Studia Historiae Scientiarum
%V 2024
%R 10.4467/2543702XSHS.24.018.19591
%N 23 (2024)
%P 657-683
%K matematyka, antysemityzm, dyskryminacja, Związek
Radziecki, sieci społecznościowe, równoległa infrastruktura społeczna, sfera
publiczna, sfera prywatna, środowisko naukowe, instytucje
%@ 2451-3202
%D 2024
%U https://ejournals.eu/czasopismo/studia-historiae-scientiarum/artykul/the-kitchen-and-the-dacha-productive-spaces-of-soviet-mathematics
%X Pod koniec lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, w wyniku tłumienia przez reżim sowiecki działalności dysydenckiej i nasilającej się polityki antysemickiej, wielu matematyków z „niepożądanych” grup spotkało się z dyskryminacją i poważnymi ograniczeniami administracyjnymi w pracy i badaniach w najważniejszych oficjalnych instytucjach. Aby pokonać te bariery, społeczność matematyczna zbudowała rozległe sieci społecznościowe wokół nieformalnych lub półformalnych grup badawczych i seminariów, które utworzyły równoległą infrastrukturę społeczną do nauki i badań.W rezultacie działalność matematyczna zaczęła przenosić się z publicznych instytucji edukacyjnych i badawczych do środowisk prywatnych lub półprywatnych – mieszkań rodzinnych, letnich daczy i spacerów na wsi. Dla wielu radzieckich matematyków ich mieszkania i dacze, zamiast być schronieniem przed pracą, stały się główną przestrzenią pracy – miejscami, w których prowadzili badania, spotykali się ze studentami i wymieniali się pomysłami z kolegami. Na skrzyżowaniu pracy i życia prywatnego wyłoniła się zwarta społeczność naukowa, której oddanie matematyce wykraczało daleko poza jakiekolwiek formalne obowiązki zawodowe lub wymogi związane z nauką, społeczność praktykująca matematykę jako „sposób na życie”. Równoległa infrastruktura społeczna funkcjonowała w napiętej współzależności z oficjalnymi instytucjami i częściowo odzwierciedlała niektóre cechy systemu, któremu miała się przeciwstawić.