TY - JOUR TI - Akademik Wołodymyr Hryhorowycz Serheiev – projektant systemów sterowania, założyciel szkoły naukowo-projektowej, honorowy obywatel Charkowa (w 110. rocznicę urodzin) AU - Tverytnykova, Elena AU - Voitiuk, Olena TI - Akademik Wołodymyr Hryhorowycz Serheiev – projektant systemów sterowania, założyciel szkoły naukowo-projektowej, honorowy obywatel Charkowa (w 110. rocznicę urodzin) AB - 5 marca 2024 r. przypadała 110. rocznica urodzin Wołodymyra Hryhorowycza Serheieva, wybitnego naukowca, głównego projektanta systemów sterowania strategicznych rakiet bojowych, rakiet nośnych, statków kosmicznych i modułów transportowych kompleksów orbitalnych, akademika Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, honorowego obywatela Charkowa. Znaczące osiągnięcia naukowe V.H. Serheieva nie znajdują jednak odpowiedniego miejsca we współczesnej historii nauki, a jego biografia nie została szeroko opracowana.Artykuł, oparty na wykorzystaniu reprezentatywnej bazy źródłowej, podkreśla główne osiągnięcia naukowca. Informacje o najważniejszych projektach kosmicznych zostały podsumowane na podstawie wspomnień obserwatorów i bezpośrednich uczestników tych wydarzeń.Zwrócono uwagę na osobiste cechy V.H. Serheieva jako szefa Specjalnego Biura Projektowego-692. W retrospekcji historycznej opisano rozwój techniczny i wynalazki mające na celu ulepszenie systemów sterowania międzykontynentalnych rakiet balistycznych R-16, R-16У, R-36, R-36П, R-36 orbitalnych, R-36М, R-36М UTTH, UR-100N, UR-100HU, R-36М2. Z inicjatywy V.H. Serheieva opracowano kompleksowe stanowiska, które pracowały non-stop we wszystkich trybach pracy niezbędnego sprzętu i rozwiązywały złożone problemy naukowo- techniczne stworzenia pokładowego komputera cyfrowego.Naukowiec był głównym projektantem kosmicznych rakiet noś nych „Kosmos”, „Kosmos-2”, „Cyklon-2”, „Cyklon-3” i statków kosmicznych serii „Tselina”. Opisano cechy innowacyjnych rozwiązań, które zostały wdrożone pod kierownictwem naukowca podczas tworzenia rakiety nośnej „Energia”, pojazdów dostawczych systemu rakiet kosmicznych „Almaz” i docelowych modułów orbitalnych stacji kosmicznych „Saliut” i „Myr”, międzynarodowych rakiet nośnych „Dnipro”, „Rokit” i „Strila”.W artykule rozważono kwestie bezpośredniego udziału V.H. Serheieva w organizacji systemu szkolenia personelu naukowego w odpowiednich specjalnościach w instytucjach szkolnictwa wyższego Ukrainy, a także rozwoju współpracy międzynarodowej. Uzasadniono, że naukowiec stworzył jedną z wiodących szkół naukowo-budowlanych w zakresie rozwoju systemów sterowania dla technologii rakietowej i kosmicznej, która jest uznawana na arenie międzynarodowej.Autorzy podkreślają, że V.H. Serheiev poświęcił wiele uwagi ludziom. Z jego inicjatywy i przy jego wsparciu dla pracowników przedsiębiorstwa „Hartron”w Charkowie powstała dzielnica imienia założyciela aerodynamiki M.Ye. Żukowskiego. Znajdowała się w pobliżu przedsiębiorstwa i posiadała rozwiniętą infrastrukturę: przedszkola, szkoły, sklepy, basen i kompleks budynków mieszkalnych. VL - 2024 IS - 23 (2024) PY - 2024 SN - 2451-3202 C1 - 2543-702X SP - 625 EP - 656 DO - 10.4467/2543702XSHS.24.017.19590 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/studia-historiae-scientiarum/artykul/academician-v-h-serheiev-control-system-designer-founder-of-the-scientific-and-design-school-honored-citizen-of-kharkiv-on-his-110th-birthday KW - systemy sterowania KW - inżynieria rakietowa i kosmiczna KW - historia nauki KW - baza źródłowa KW - biografia KW - współpraca międzynarodowa KW - Volodymyr Serheiev KW - szkolenie kadry naukowej KW - Ukraina