TY - JOUR TI - Geohistoryczne strukturalne tabele projektowe kamieni budowlanych Archipelagu Maltańskiego AU - Bianco, Lino TI - Geohistoryczne strukturalne tabele projektowe kamieni budowlanych Archipelagu Maltańskiego AB - Właściwości inżynieryjne materiałów budowlanych są niezbędną wiedzą przy projektowaniu konstrukcji. W 1885 roku agenci koronni ds. kolonii opublikowali badanie dotyczące odporności kamienia maltańskiego na pękanie i kruszenie, próbując opracować tabele obliczeniowe naprężeń dla lokalnego kamieniarstwa. W artykule omówiono ewolucję map geologicznych w XIX wieku, a następnie przedstawiono treść niniejszej publikacji. Formacje geologiczne opisane na najnowszej mapie są wykorzystywane do dziś. Na koniec omówiono przydatność tych tabel w ustaleniu właściwości mechanicznych, jakimi charakteryzuje się kamień maltański,. Do określenia jakości omawianego w tej publikacji kamienia wykorzystano dostępną wówczas mapę geologiczną, a mianowicie opublikowaną przez Andrew Leitha Adamsa w 1870 r., która okazała się umiarkowanie dokładna. Zastosowane procedury badawcze były zgodne z przyjętą wówczas praktyką laboratoryjną. Retrospektywna analiza zawartości tej publikacji pokazuje, że wyniki zawierały pewne błędy matematyczne. VL - 2024 IS - 23 (2024) PY - 2024 SN - 2451-3202 C1 - 2543-702X SP - 575 EP - 607 DO - 10.4467/2543702XSHS.24.015.19588 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/studia-historiae-scientiarum/artykul/geohistorical-structural-design-tables-for-the-building-stones-of-the-maltese-archipelago KW - tabela projektowa naprężeń KW - badanie kamienia KW - kamień maltański KW - Andrew Leith Adams KW - agenci koronni kolonii KW - Malta