%0 Journal Article
%T Geohistoryczne strukturalne tabele projektowe kamieni budowlanych Archipelagu Maltańskiego
%A Bianco, Lino
%J Studia Historiae Scientiarum
%V 2024
%R 10.4467/2543702XSHS.24.015.19588
%N 23 (2024)
%P 575-607
%K tabela projektowa naprężeń, badanie kamienia, kamień maltański, Andrew Leith Adams, agenci koronni kolonii, Malta
%@ 2451-3202
%D 2024
%U https://ejournals.eu/czasopismo/studia-historiae-scientiarum/artykul/geohistorical-structural-design-tables-for-the-building-stones-of-the-maltese-archipelago
%X Właściwości inżynieryjne materiałów budowlanych są niezbędną wiedzą przy projektowaniu konstrukcji. W 1885 roku agenci koronni ds. kolonii opublikowali badanie dotyczące odporności kamienia maltańskiego na pękanie i kruszenie, próbując opracować tabele obliczeniowe naprężeń dla lokalnego kamieniarstwa. W artykule omówiono ewolucję map geologicznych w XIX wieku, a następnie przedstawiono treść niniejszej publikacji. Formacje geologiczne opisane na najnowszej mapie są wykorzystywane do dziś. Na koniec omówiono przydatność tych tabel w ustaleniu właściwości mechanicznych, jakimi charakteryzuje się kamień maltański,. Do określenia jakości omawianego w tej publikacji kamienia wykorzystano dostępną wówczas mapę geologiczną, a mianowicie opublikowaną przez Andrew Leitha Adamsa w 1870 r., która okazała się umiarkowanie dokładna. Zastosowane procedury badawcze były zgodne z przyjętą wówczas praktyką laboratoryjną. Retrospektywna analiza zawartości tej publikacji pokazuje, że wyniki zawierały pewne błędy matematyczne.