TY - JOUR
TI - Działalność publiczna Tadeusza Staniewskiego w Swarzędzu do roku 1918
AU - Ksit, Barbara
TI - Działalność publiczna Tadeusza Staniewskiego w Swarzędzu do roku 1918
AB - 
	W 1919 r. Tadeusz Staniewski jako pierwszy Polak objął stanowisko burmistrza w podpoznańskim mieście Swarzędz. Funkcję tę pełnił społecznie przez dziewięć miesięcy. Ponownie wybrany burmistrzem w 1929 r., pełnił tę funkcję do 1939 r. Dotychczasowe opracowania omawiają działalność Tadeusza Staniewskiego w Swarzędzu, począwszy od listopada 1918 r. Niniejszy artykuł ma być próbą poszerzenia wiadomości na jego temat we wcześniejszym okresie. Syn nauczyciela, ukończył Gimnazjum Fryderyka Wilhelma w Poznaniu. Na początku XX w. osiadł w Swarzędzu, gdzie zyskał uznanie jako kupiec i społecznik. W odniesieniu do lat 1900–1918, kiedy Tadeusz Staniewski stawiał pierwsze kroki w działalności publicznej, najlepszym źródłem jest prasa wielkopolska, zwłaszcza „Postęp” i „Orędownik” – czasopisma reprezentujące interesy drobnomieszczaństwa. Działalność Tadeusza Staniewskiego była omawiana na ich łamach szczególnie w kontekście dwóch wydarzeń istotnych dla Polaków w Swarzędzu – wyborów do Rady Miejskiej w 1909 r. i sprawy budowy Domu Katolickiego.

	
	Public activity of Tadeusz Staniewski in Swarzędz until the year 1918 

	In 1919, Tadeusz Staniewski was the first Pole to become mayor of Swarzędz, a town just outside of Poznań. He held this position for 9 months with no remuneration. He was re-elected in 1929 and remained the mayor of Swarzędz until 1939. Previous articles on the activity of Tadeusz Staniewski in Swarzędz discuss his life from November 1918. The present article aims at expanding this timespan and includes information about him in earlier periods. Son of a teacher, he graduated from Frederick William College in Poznań. In the early 20th century he settled down in Swarzędz, where he gained recognition as a tradesman and social activist. Regarding the years 1900–1918, when Tadeusz Staniewski entered the public sphere, the best sources are press articles published in Greater Poland journals, especially “Postęp” and “Orędownik” which represented the interests of the lower middle class. The activity of Tadeusz Staniewski was discussed there particularly with regard to two events of major importance for Poles in Swarzędz: the 1909 City Council elections and the construction of the Catholic House.

	Key words: Staniewski Tadeusz, Swarzędz
VL - 2018
IS - Tom V
PY - 2018
SN - 2391-890X
C1 - 2720-4774
SP - 43
EP - 61
DO - 10.4467/2391-890XPAH.18.003.14920
UR - https://ejournals.eu/czasopismo/przeglad-archiwalno-historyczny/artykul/dzialalnosc-publiczna-tadeusza-staniewskiego-w-swarzedzu-do-roku-1918
KW - Staniewski Tadeusz
KW - Swarzędz