%0 Journal Article %T Korkore pał peste – Sami o sobie. Romska historia powojennych migracji wewnętrznych polskich Romów Karpackich %A Szewczyk, Monika I. %J Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny %V 2023 (XLIX) %R 10.4467/25444972SMPP.23.044.19635 %N Nr 4 (190) %P 139-162 %K Romowie Karpaccy, migracje wewnętrzne, historia mówiona, Nowa Huta, akcja „Wisła” %@ 2081-4488 %D 2024 %U https://ejournals.eu/czasopismo/smpp/artykul/korkore-pal-peste-sami-o-sobie-romska-historia-powojennych-migracji-wewnetrznych-polskich-romow-karpackich %X W prezentowanym artykule zostaną poruszone kwestie migracji wewnętrznych Romów Karpackich po II wojnie światowej w Polsce. Zostaną one ukazane z perspektywy romskiej, wpisując się tym samym w procesy dekolonizacyjne. Dekolonizację w tym ujęciu rozumiem jako słuchanie głosów ludności rodzimej, negacji wyższości i odwrócenia nacjonalistycznej historii, w której brak miejsca dla mniejszości etnicznych. Stąd też artykuł w głównej mierze opiera się na koncepcji historii mówionej, która daje Romom możliwość budowania własnej narracji o nich samych w przestrzeni publicznej i naukowej. Na podstawie autoetnografii, a także prowadzanych przeze mnie badań etnograficznych i archiwalnych, w artykule zostaną przedstawione dwie fale migracji wewnętrznych polskich Romów Karpackich. Migracja dobrowolna do Nowej Huty o charakterze ekonomicznym, związana z urbanizacją i industrializacją kraju. Z punktu widzenia osoby zanurzonej w kulturze romskiej migracja ta jest bezkrytycznie i stereotypowo powielana. Drugim typem migracji jest migracja przymusowa, związana z przesiedleniami Romów Karpackich w czasie akcji „Wisła” na Ziemie Zachodnie i Północne. Historia tych przesiedleń jest nieobecna w narracjach o podeportacyjnych krajobrazach społecznych po 1947 r. w Polsce, podobnie jak mało znana jest historia ich zamieszkiwania na obszarze obecnego województwa podkarpackiego.