%0 Journal Article %T Polski plakat prasowy 1948–1989 – opracowanie na podstawie zbiorów Muzeum Niepodległości w Warszawie %A Kotecki, Andrzej %J Zeszyty Prasoznawcze %V 2024 %R 10.4467/22996362PZ.24.020.19803 %N Tom 67, Numer 2 (258) %P 171-189 %K plakat polski 1948–1989, Polska Szkoła Plakatu, prasa partyjna, prasa branżowa, prasa młodzieżowa i studencka, Dni Oświaty Książki i Prasy, prasa historyczna %@ 0555-0025 %D 2024 %U https://ejournals.eu/czasopismo/zeszyty-prasoznawcze/artykul/polski-plakat-prasowy-1948-1989-opracowanie-na-podstawie-zbiorow-muzeum-niepodleglosci-w-warszawie %X Plakat jest jedną z form graficznej sztuki użytkowej, której zasadniczym celem jest propagowanie lub popularyzowanie, informowanie o różnorodnych sferach życia społecznego. Każda dziedzina aktywności człowieka posiada plakaty jej dotyczące. Nie inaczej sytuacja przedstawia się w przypadku prasy codziennej (dzienników), jak również innych wydawnictw periodycznych, takich jak tygodniki, miesięczniki itp. Plakaty, czyli tzw. „sztuka ulicy”, powstawały na zamówienie wydawnictw prasowych czy też poszczególnych redakcji. W kontekście szeroko rozumianej prasy plakaty ją reklamujące, propagujące nabierają szczególnego znaczenia. Z samego założenia prasa, zwłaszcza ta codzienna, sama w sobie stanowi element propagandy, czy to państwowej, czyli rządowej, czy też np. partyjnej. Niemal identyczne założenie przyświeca plakatom. Znajdująca się w warszawskim Muzeum Niepodległości kolekcja plakatów, która stanowi podstawę niniejszego opracowania, liczy ponad 8000 pozycji. W tym zbiorze prace dotyczące interesującego nas tematu to 125 tytułów. Powstały one na przestrzeni ponad 40 lat. Najstarszy pochodzi z roku 1948, a ostatni, czyli najmłodszy, powstał w 1989 roku. Tak znaczną liczbę oraz rozpiętość czasową w zakresie ich powstawania można uznać za reprezentatywną dla całości tego zagadnienia. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że wiele spośród nich powstało w pracowniach najlepszych polskich grafików. Wśród nich nie zabrakło tych najbardziej znamienitych, zaliczanych do twórców i kontynuatorów tzw. Polskiej Szkoły Plakatu. Przygotowane opracowanie niewątpliwie nie wyczerpuje tematu, jednak może ono stanowić punkt wyjścia do dalszych badań i analiz tego zagadnienia. Do chwili obecnej ta grupa tematyczna w zakresie sztuki plakatu była najczęściej umiejscawiana w grupie plakatów społeczno-politycznych. Nadszedł chyba jednak czas, by ten zakres tematyczny doczekał się własnych opracowań monograficznych.