%0 Journal Article %T Ochrona prawna tradycyjnej medycyny indyjskiej %A Gregorczuk, Karol %J Gdańskie Studia Azji Wschodniej %V 2024 %R 10.4467/23538724GS.24.011.19873 %N Zeszyt 25 %P 193-208 %K Ayurveda, leki, medycyna indyjska, niematerialne dziedzictwo kultury, ochrona prawna, medycyna tradycyjna %@ 2084-2902 %D 2024 %U https://ejournals.eu/czasopismo/gsaw/artykul/legal-protection-of-traditional-medicine-in-india %X Specjalistyczna wiedza medyczna zaczęła się rozwijać na obszarze subkontynentu indyjskiego już w czasach starożytnych. Obejmuje ona wiedzę, umiejętności i praktyki oparte na teoriach, przekonaniach i doświadczeniach kolejnych pokoleń, ukształtowanych w trakcie rozwoju historycznego. Tradycyjna medycyna indyjska nie jest jednolitym systemem, lecz dzieli się na kilka podsystemów, tj. Ayurveda, Siddha (medycyna tamilska), Unani (medycyna persko-arabska), Sowa-Rigpa (medycyna tybetańska). W tym przypadku wykorzystuje się w szerokim zakresie naturalne metody leczenia, takie jak m.in. ziołolecznictwo, oczyszczanie z toksyn i dietę. Ten szczególny dorobek dawnej myśli medycznej wymaga współcześnie przyjęcia adekwatnych instrumentów ochrony prawnej. Indie zainicjowały w drugiej połowie XX wieku działania mające na celu wprowadzenie regulacji prawnych dotyczących stosowania medycyny naturalnej. Dokonano instytucjonalizacji tej problematyki, powołując Centralną Radę Medycyny Indyjskiej w Departamencie ds. Ayurvedy, Jogi i Naturopatii, Unani, Siddha Medicine i Homeopatii (AYUSH). Rząd wspiera badania naukowe i podejmuje inicjatywy edukacyjne w obszarze tradycyjnej medycyny indyjskiej. Celem artykułu jest zrekonstruowanie modelu regulacji medycyny naturalnej w Indiach jako jej niematerialnego dziedzictwa kultury w kontekście rozwoju nowoczesnych technologii.