%0 Journal Article %T The place of intuition in the digitalized world %A Mudyń, Krzysztof %J Sztuka Leczenia %V Tom 39 (2024) %R 10.4467/18982026SZL.24.008.19833 %N Tom 39 Numer 1 %P 39-49 %K dostępność zasobów poznawczych, inteligencja nieświadomości, różnorodność przejawów intuicji, intuicja operacyjna, intuicja cyfrowa %@ 1234-7175 %D 2024 %U https://ejournals.eu/czasopismo/sztuka-leczenia/artykul/the-place-of-intuition-in-the-digitalized-world-1 %X Intuicja rozumiana jest tutaj jako inteligencja nieświadomości, uwzględniająca całość posiadanych przez podmiot informacji oraz indywidualnych zdolności i preferencji. Intuicja daje o sobie znać na różne sposoby. Współpracuje ze świadomością przy podejmowaniu ważniejszych decyzji lub działa bezpośrednio, sterując zachowaniem jednostki (tzw. inteligencja operacyjna). Autor zastanawia się nad rolą intuicji w ucyfrowionym świecie i dochodzi do wniosku, że technologia cyfrowa częściowo zastępuje jej funkcję, lecz zarazem ogranicza i blokuje jej rozwój. Zauważa, że pojęcie intuicji w psychologii eksperymentalnej zostało niesłusznie zawężone do spontanicznie wykorzystywanych heurystyk w odpowiedzi na nieistotne pytania, co zwykle prowadzi do tendencyjnych i nietrafnych ocen. Na koniec autor wysuwa sugestię, że istnieje pewna analogia pomiędzy ludzką intuicją, traktowaną jako inteligencja nieświadomości, a kierunkiem rozwoju sztucznej inteligencji. Stosowanie tzw. głębokiego maszynowego uczenia sprawia bowiem, że coraz mniej wiemy o przebiegu procesów zachodzących w „czarnej skrzynce”, prowadzących często do spektakularnych wyników. Termin digital intuition wydaje się adekwatnym określeniem tego stanu rzeczy. Wspólnym mianownikiem ludzkiej oraz cyfrowej intuicji jest to, że procesy przetwarzania informacji, choć prowadzą do pożądanych efektów, pozostają niedostępne zarówno dla świadomości podmiotu, jak i dla użytkownika (a nawet konstruktora) inteligentnej maszyny.