%0 Journal Article %T Nowoczesność pedagogiczna w Panu Podstolim Ignacego Krasickiego %A Stępkowski, Dariusz %J Polska Myśl Pedagogiczna %V X (2024) %R 10.4467/24504564PMP.24.019.19973 %N Numer 10 %P 359-379 %K nowoczesność, pedagogika, ukształcalność, (samo)kształcenie, oświecenie %@ 2450-4572 %D 2024 %U https://ejournals.eu/czasopismo/polska-mysl-pedagogiczna/artykul/nowoczesnosc-pedagogiczna-w-panu-podstolim-ignacego-krasickiego %X Celem prezentowanego artykułu jest konfrontacja wypowiedzi Ignacego Krasickiego na temat wychowania i edukacji (nauczania), zawartych w powieści Pan Podstoli, z ideą nowoczesności. Do opisania tej idei zostały użyte pojęcia ukształcalności i (samo)kształcenia. W badaniu posłużono się metodologią lingwistyczną opartą na teorii potencjałów znaczeniowych (semantycznych) i teorii integracji pojęciowej. W rezultacie przeprowadzonych eksploracji została potwierdzona obecność w Panu Podstolim wspomnianych pojęć pedagogicznych jako neosemantyzmów, co oznacza, że wyjściową tezę należy uznać za prawdziwą. Z tego wynikają następujące wnioski: (1) dominujący w historii myśli pedagogicznej sposób odczytywania twórczości Krasickiego wymaga reinterpretacji, (2) pojęcia ukształcalności i (samo)kształcenia umożliwiają rozpoznanie idei nowoczesności tak w odniesieniu do teorii, jak i praktyki pedagogicznej, oraz (3) zastosowanie teorii lingwistycznych w badaniach pedagogicznych otwiera nie tylko nowe pole dla eksploracji badawczych, lecz również nowy przystęp do tekstów pedagogicznych.